مجید سفید - ۱-دانشجوی دکتری جامعه شناسی فرهنگی جامعه شناسی واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.
اصغر محمدی - ۲- دانشیار گروه جامعه شناسی واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.

زمینه و هدف: دین گریزی از جمله مسائل مهمی است که بشریت از آغاز آفرینش با آن دست به گریبان بوده است. شاید بتوان گفت این مشکل در قرن های اخیر به شیوه های جدیدی سازمان یافته و از شکل سنتی به صورت مکتب های گوناگون همانند «لیبرالیسم» و «سکولاریسم» و «اومانیسم» در غرب ظهور پیدا کرده است؛ از این رو هدف پژوهش حاضر بررسی پدیده دین گریزی، و بررسی ابعاد، نظریه ها و راهکارهای مرتبط با آن می باشد. روش تحقیق: روش انجام این تحقیق به لحاظ ماهیت، از نوع توصیفی و کتابخانه ای هست. ابزار گرد آوری در روش کتابخانه ای فیش برداری و تهیه و خلاصه از پژوهش های گذشته و تفسیر و نتیجه گیری از ان ها بود. یافته ها: پژوهش حاضر تعاریف و ابعاد دین و اشکال و انواع دین گریزی را مورد توجه قرار دارد و در ادامه عوامل موثر بر دین گریزی را مورد توجه قرار داد که شامل عوامل درون دینی، عوامل برون دینی، عوامل جامعه شناختی، عوامل روان شناختی، عوامل سیاسی و مدیریتی بودند. در ادامه نیز ارکان و مولفه های پدیده دین گریزی؛ پیامدهای پدیده دین گریزی و نتایج و راهکارهای حل پدیده دین گریزی مورد توجه قرار گرفت. نتیجه گیری: از آنچه گفته شد می توان دریافت: ۱- دین گرایی یا دین گریزی مقوله تک علتی نیست و علل متعددی در تحقق آن موثر است ۲- برخی از علل و عوامل مذکور معرفتی و از سنخ دانش بوده و برخی غیر معرفتی است.۳- علل دین گریزی به علل داخلی و خارجی (درونی و بیرونی) قابل تقسیم است به این معنی که برخی علل به متن جامعه دینی و پیروان آن دین مربوط است. ولی برخی دیگر زمینه خارجی دارند ۴- هرچه از عقلانیت فاصله گرفته شود به همان نسبت با دین و دین داری نیز فاصله خواهد افتاد ۵- اختلاط و آمیزش حق و باطل که از عوامل دین گریزی است امری است تقریبا پایدار همواره چنین بوده و خواهد بود ۶- فضایل و رذایل اخلاقی آدمیان در دین گرایی و دین گریزی آن ها موثر است.

کلمات کلیدی: دین گریزی، پیامدها، نظریه ها، راهکارها