سید حامد قارونی - کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی، گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران، خوزستان ، اهواز
زهرا عرفانی نیا - کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، گروه مدیریت، دانشگاه آزاد بین المللی، ایران، خوزستان ، خرمشهر.

هدف این مطالعه مروری، بررسی راهکارهای تقویت خودکارآمدی در دانش آموزان با عزت نفس پایین بود. خودکارآمدی به باور فرد در توانایی خود برای انجام موفقیت آمیز یک فعالیت اشاره دارد و نقش مهمی در عملکرد تحصیلی و سلامت روان دانش آموزان دارد. دانش آموزانی که از عزت نفس پایینی برخوردارند، اغلب با چالش های انگیزشی و احساسات منفی مانند ناامیدی و بی ارزشی روبرو هستند که می تواند بر خودکارآمدی آنها تاثیر بگذارد. یک جستجوی سیستماتیک در پایگاه های اطلاعاتی معتبر انجام شد و ۳۲ مطالعه که معیارهای ورود را داشتند، در این مرور گنجانده شدند. یافته های حاصل از تحلیل این مطالعات نشان داد که رویکردهای متنوعی برای تقویت خودکارآمدی در این گروه از دانش آموزان وجود دارد. این رویکردها شامل تجربیات موفقیت آمیز، مدل سازی و یادگیری مشاهده ای، تقویت منابع روانشناختی مانند خودگردانی و خودتنظیمی، و ایجاد محیط آموزشی حمایتگر بودند. نتایج نشان داد که فراهم کردن تجربیات موفقیت از طریق تکالیف متناسب با سطح توانایی، استفاده از الگوهای موفق، آموزش مهارت های خودتنظیمی و ایجاد جو حمایتگر در کلاس درس می توانند راهکارهای موثری برای افزایش خودکارآمدی در این گروه از دانش آموزان باشند. این یافته ها می تواند پیامدهای کاربردی مهمی برای حوزه آموزش داشته باشد و به طراحی برنامه های آموزشی و مداخله ای برای ارتقای خودکارآمدی و در نتیجه پیشرفت تحصیلی و سلامت روان این دانش آموزان کمک کند. با این حال، نیاز به مطالعات بیشتر با رویکردهای کیفی و ترکیبی، بررسی گروه های سنی مختلف و متغیرهای میانجی و تعدیل کننده، و انجام مطالعات طولی برای بررسی پایداری اثرات مداخلات وجود دارد. این امر می تواند به غنای دانش در این حوزه و طراحی مداخلات کارآمدتر کمک کند.

خودکارآمدی، عزت نفس پایین، دانش آموزان، تقویت، مطالعه مروری