محمدرضا منصوری واجاری - گروه زراعت، دانشکده تولیدگیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.
ابراهیم زینلی - گروه زراعت، دانشکده تولیدگیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.
افشین سلطانی - گروه زراعت، دانشکده تولیدگیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.
بنیامین ترابی - گروه زراعت، دانشکده تولیدگیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.
علیرضا نه بندانی - گروه زراعت، دانشکده تولیدگیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.

هدف: مطالعه حاضر به منظور برآورد خلا عملکرد باقلا در مناطق اصلی تولید این گیاه در استان گلستان شامل شهرستان های گرگان، علی آباد کتول و آق قلا و شناسایی عوامل ایجاد آن و تعیین سهم هر یک از آن ها انجام شد.روش پژوهش: بر این اساس، اطلاعات مربوط به مدیریت تولید ۴۴۵ مزرعه باقلا در منطقه گرگان، علی آباد کتول و آق قلا در سال های ۱۳۹۹-۱۳۹۸ و ۱۳۹۹-۱۴۰۰ جمع آوری و خلا عملکرد با استفاده از روش تحلیل مقایسه کارکرد (CPA) برآورد شد.یافته ها: میانگین، بیشینه و خلا عملکرد دانه باقلا به ترتیب ۲۷۴۲، ۴۰۰۰ و ۱۲۵۸ کیلوگرم در هکتار بود. هم چنین، براساس نتایج به دست آمده، مهم ترین دلایل خلا عملکرد و سهم هر یک از آن ها در ایجاد خلا عملکرد عبارت بودند از تاریخ کاشت ۲۱ درصد، آفات ۱۵ درصد، مقدار نیتروژن خالص (N) ۱۴ درصد، تعداد دفعات دیسک ۱۴ درصد، میزان بذر مصرفی ۱۲ درصد، بیماری ها ۱۲ درصد، آب گرفتگی ۵ درصد، علف های هرز ۳ درصد، عدم استفاده از ردیف کار ۲ درصد و عمق نامناسب کاشت ۱ درصد.نتیجه گیری: به طورکلی، با بهینه سازی مدیریت تولید باقلا و رفع عوامل خلا عملکرد ذکرشده، می توان عملکرد باقلا را دراستان گلستان و مناطق گرگان، علی آباد کتول و آق قلا را به میزان ۴۶ درصد (برابر با ۱۲۵۸ کیلوگرم در هکتار) نسبت به مقدار فعلی افزایش داد.

آب گرفتگی, پتانسیل عملکرد, تاریخ کاشت, خلا عملکرد, کود نیتروژن