آرزو صالحی - دکتری علوم اعصاب شناختی ، رزیدنت روانپزشکی ، دانش آموخته دوره جامع تخصصی نوروساینس از دانشگاه هاروارد آمریکا
ایوب آقارحیمی - محقق و پژوهشگر، دکتری تخصصی جامعه شناسی و دانش آموخته دوره جامع تاب آوری از دانشگاه پنسیلوانیای آمریکا،
محمد مهدی صلاح - دکتری تخصصی روانشناسی سلامت و دانش آموخته دوره جامع روانپزشکی و سلامت روان از دانشگاه سیدنی استرلیا
شهدخت آزادی - دکتری تخصصی روانشناسی،استادیار ، گروه روانشناسی و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی ، واحدگچساران ، ایران

در میان رویکردهای روانشناختی موج سوم،درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد از توانایی خوبی در مهار نگرش ها و ادراکات فرد در برابر پیش آمدهای استرس زای زندگی برخوردار است.درمان اکت یک رویکرد بافت گرا است که با افراد به چالش می پردازد تا افکار و احساسات خود را پذیرفته و نسبت به تغییرات لازم متعهد شود. لذا در این مقاله هدف محقق اثربخشی درمان ACTبر سازگاری روانی و افکار اتوماتیک منفی (ANT) دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد گچساران روش: روش تحقیق در این مطالعه شبه آزمایشی می باشد. در این پژوهش از بین نمونه های اصلی طرح های شبه تجربی،از طرح پیش آزمون پس آزمون همراه با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد گچساران که در سال ۱۴۰۰-۱۴۰۱مشغول به تحصیل می باشند است و همچنین مشارکت کنندگان با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به شکل تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تخصیص داده شده اند در این پژوهش نیز ۱۵ نفر به گروه آزمایش و ۱۵ نفر به گروه کنترل اختصاص داده شده اند. به منظور اندازه گیری سازگاری از مقیاس سازگاری دانشجویان با دانشگاه (SACQ )(بیکر و سیریاک ،۱۹۸۴، ص ۱۸۰)،برای افکار اتوماتیک منفی از پرسشنامه افکار اتوماتیک منفی (ATQ)(هولون و کندال ،۱۹۸۰، ص ۱۳۰) استفاده شده است. و به منظور بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر سازگاری روانشناختی و افکاراتوماتیک منفی دانشجویان در دو گروه از روش تحلیل کوایانس چند متغیری (مانکوا)استفاده گردیده است. یافته ها: نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که برنامه مداخله ای، منجر به تفاوت معناداری در سازگاری روانشناختی و افکار اتوماتیک منفی می شود. تجزیه و تحلیل نتایج پژوهش حاضر نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش افکار اتوماتیک منفی اثر گذار است. همچنین درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افزایش سازگاری روانشناختی دانشجویان موثر است از سویی دیگر در توضیح و تبیین مکانیزم عمل پذیرش و تعهد درمانی بر افزایش سازگاری افراد می توان گفت که پذیرش و تعهد درمانی با کاهش میزان استرس روانشناختی در افراد موجب افزایش سازگاری آنها می شودبا در نظر داشتن یافته های پژوهش حاضر، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد با آموزه هایش از قبیل معرفی راهکارهای متداول کنترل افکار و احساسات،آشنایی با ماهیت اصلی افکار و داستان های ذهنی،معرفی راهکارهای گسلش و پذیرش افکار و احساسات ناخوشایند،آشنایی با مقوله های مختلف ارزش های زندگی فردی به افراد کمک می کند تا علی رغم تمام مشکلات و افکار،احساسات و تجربه های ناخوشایند و به طور کلی درد و رنج های زندگی،سرزندگی ،نشاط و شادی را به عنوان یک ارزش در نظر گیرند و سطح سازگاری آنها ارتقا یابد.

درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد،سازگاری روانشناختی،افکاراتوماتیک منفی