علی محمودی عالمی - استادیار گروه هنر دانشگاه مارلیک نوشهر
مریم عنابی - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی لباس دانشگاه مارلیک نوشهر

پوشاک مردمان هر سرزمینی بیانگر فرهنگی است که در طی زمان علاوه بر کارکرد اولیه ی خود بهعنوان پوشش بدن، از نظر جنس پارچه، نوع دوخت، تزئینات و رنگ، با مقوله هایی نظیر مردانگی یازنانگی، طبقه، منزلت و به طورکلی با ساختارهای اجتماعی متناظر شده است. جامعه شناختی لباس هابه عنوان یک عنصر معنایی و اجتماعی، دارای ویژگی هایی است که به ما کمک می کند تا بتوانیم باطبقات اجتماعی ادوار مختلف تاریخی و نوع پوشاک آن ها آشنایی یابیم. لذا این مقاله در نظر دارد تا بااستفاده از روش توصیفی _ تحلیلی به جامعه شناختی پوشاک طبقات مختلف اجتماعی عهد صفویبپردازد، بدین منظور نگارنده از مقالات متعدد، اسناد تاریخی از جمله کتب مورخین، سفرنامه ها و نگارههای عصر صفویه و عکس های باقی مانده از آن دوره استفاده نموده است. در پایان بررسی های انجامشده نشان داد که توجه صفویان و مردمی که در آن روزگار میزیستند به آداب و رسوم ایرانی و نقشمذهب (شیعه) در زندگی مردم دو معیار مهم در، شکل و ساختار پوشش مردان و زنان آن دوره بودهاست همچنین بررسی های جامعه شناختی انجام شده نشان داد که در دوره ی صفویه با چند گروهاجتماعی از افراد سر و کار داریم. به عنوان نمونه البسه و رنگ های به کار رفته در آن در لباس کارگران،گدایان و فقرا از لحاظ این که جزء طبقات پائین جامعه هستند با لباس های اشرافیان از منظر جنسپارچه های به کار رفته، رنگ های به کار رفته و نقوش استفاده شده در لباس آن ها تقریبا متفاوت استکه این موارد خود نشان دهنده ی اهمیت بیش از پیش جامعه شناختی طبقات اجتماعی دوره هایمختلف تاریخی است تا بتوانیم به کمک این پژوهش ها در نوع پوشش و پوشاک جامعه ی امروز کم کشایانی نماییم

جامعه شناختی، طبقات اجتماعی، پوشاک، عهد صفوی