سمیرا شمسی علیایی - کارشناسی ارشد، فیزیک، فارس، شیرا ز

معلم نقش مهمی در رشد و تعالی افراد جامعه و فرهنگ سازی دارد، ارزیابی معلمین موفق ، منوط به داشتن ملاک های دقیقی است که مقاله حاضر این ملاکها و شاخص ها را در محورهای اخلاقی ، شناختی و مهارتی مورد بررسی قرار داده است و به دنبال آن به شاخص های انتخاب معلم به عنوان یک نیروی انسانی به نقش مدیریتی ، روش تدریس و تعلیم و تربیت در نظام پویا اشاره شده است .در فرایند تعلیم و تربیت ، یکی از مهمترین ارکان تربیت ، معلم است . او است که با روح و جان متعلم ارتباط دارد و زمینه را برای اثرگذاری سایر ارکان (متربی و محتوای تربیت ) فراهم می سازد. معلم با توجه به نفوذ معنوی اش می تواند قلب ، اندیشه و رفتار شاگر را تسخیر نماید و به عنوان یک الگوی محبوب مطاع پذیرفته شود. از این رو معلمین ارزشمندترین کار را برعهده دارند و بر این اساس ارزشمندترین افراد نیز می باشند. رسول گرامی اسلام می فرماید: نزدیک ترین مردم به درجه نبوت اهل علم و جهادند که مردم را به آنچه رسولان الهی آوردهاند، راهنمایی می کنند.بنابراین می توان گفت معلمی شغل مقدسی است شغل خداوند و انبیای الهی است به سبب همانندی شغلی شایسته است که معلمان خود را به صفات اخلاقی و ویژگی معلمان واقعی بشر بیارایند.نقش معلم در رشد علمی و فرهنگی جامعه به ویژه مراکز آموزشی روشن است . معلم به مانند چشمه ای است که هر چه سطح آن بالاتر بیاید، زمین های بیشتری را آبیاری می کند و هرچه سطح آن پایین رود، آبادانی کمتر می شود. از این رو مراکز آموزشی به منظور ارتقاء سطح علمی مراکز خود، دست به ارزشیابی وضعیت موجود استادان زده و ملاک ها و معیارهایی را برای تشخیص توانمندی آنها در نظر می گیرند. این ملاک ها از طریق دانش پژوهان، گروههای علمی ، کادر اداری و خدماتی می تواند مورد ارزیابی قرار گیرد. پژوهش حاضر پیشینه و ادبیات مربوط به توصیف شاخص های معلمی با توجه به منابع مربوط به حوزه تعلیم و تربیت است که زمینه ساز تهیه فرمهای مناسب برای ارزیابی استادان و همچنین تهیه پرسشنامه برای بررسی های آماری را فراهم می سازد. پژوهش حاضر، شاخصه های معلمی را در مولفه های گوناگون مورد بررسی قرار داده است ، که در ادامه به آنها می پردازیم .شاخصه های معلمی در بعد اخلاقیمعلم و معلمی ،همواره در ادیان آسمانی و در اندیشه بزرگان و متفکرین جهان، مورد تکریم و احترام بوده است .

اقتدار، معلم ، یادگیری ، دانش آموز