فائزه لطفی - کارشناسی ارشد، صنایع دستی، آموزش و پرورش تهران

هدف پژوهش حاضر، تحلیل محتوای کتاب کار و فناوری پایه هفتم چاپ۱۴۰۲ است . در این پژوهش از تکنیک تحلیل محتوای ویلیام رومی استفاده شده است . جامعه آماری در این پژوهش کلیه کتب دوره متوسطه اول می باشد که به عنوان نمونه کتاب کار و فناوری پایه هفتم انتخاب شده است . نتایج ویافته های حاصل از تحلیل متن کتاب بیانگر این موضوع است که با توجه به عددی (۳۹۴.۰) که ازمحاسبه شاخص درگیری یادگیرنده، متن کتاب به دست آمده؛ این عدد بین (۵.۱ - ۴.۰) نیست ، که درچنین محتوایی ، فراگیران به توانایی های تفکر، مشاهده تحلیل گری ، دقت ، پویایی وانگیزه یادگیری دست نمی یابند وقدرت پژوهندگی وحل مسئله را کسب نخواهند کرد. نتایج ویافته های حاصل از شکل ها ومنحنی ها بیانگر این است که با توجه به عدد (۸۹.۰) که از محاسبه شاخص درگیری یادگیرنده، در متن کتاب به دست آمده این عدد بیشتر از (۴.۰) است و می توان نتیجه گرفت که این کتاب توانایی فکرکردن را در فراگیران افزایش می دهد. ازطرفی نتایج ویافته های حاصل از فعالیت های پیشنهادی کتاب بیان می کند که با توجه به عدد (۷۵.۰) که از محاسبه شاخص درگیری یادگیرنده، درفعالیت های پیشنهادی کتاب به دست آمده؛ این عدد کمتر از (۵.۱) بوده و بیانگر این است که فعالیت های متعدد کتاب از فراگیرانتظار ندارد به طور مرتب ومداوم به تجزیه وتحلیل بپردازد و امکان ارائه اطلاعات علمی به اندازه کافی درآن وجود دارد و فراگیران را به انجام فعالیت های متعدد فرا نمی خواند. نتایج و یافته های حاصل از پرسش های متن کتاب با توجه به عدد (۶۷.۰) که از محاسبه شاخص درگیری یادگیرنده، در پرسش های متن کتاب به دست آمده؛ لذا این عدد بین (۵.۱ - ۴.۰) قرار گرفته و در چنین محتوایی ، فراگیران به توانایی های تفکر، مشاهده وتحلیل گری ، دقت ، پویایی وانگیزه یادگیری دست می یابند و قدرت پژوهندگی و حل مسئله را کسب خواهندکرد. پس اگر کل محتوای کتاب کار و فناوری پایه هفتم چاپ ۱۴۰۲ را ۱۰۰ درصد در نظر بگیریم ؛ ۷۵ درصد محتوا ( شکل ها و فعالیت ها و پرسش های متن ) مناسب و فعال بوده و ۲۵ درصد محتوا (متن کتاب) مناسب نبوده و نیاز به بازنگری دارد، که انتظار می رود مولفان کتب درسی به این موضوع توجه کنند و راهبردهایی برای حل این مسئله اتخاذ کنند.

تحلیل محتوا، روش ویلیام رومی ، پایه هفتم ، کتاب کار و فناوری