نیر صادقپورصالح - کارشناس سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد دانشگاه علوم پزشکی تبریز
مرتضی حسن پور - کارشناس سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد دانشگاه علوم پزشکی تبریز

مواد مخدر، الکل و دخانیات یکی از معضلات عمده بهداشتی و اجتماعی کشور و تهدید کننده نظام سلامت تلقی شده و سبب شیوع برخی از بیماری های عفونی خطرناک مثل ایدز و هپاتیت می باشد. بررسی های انجام شده موید شیوع بالا در گروه سنی نوجوانان و جوانان می باشد. هدف از مطالعه حاضر تعیین شیوع مصرف مواد ، الکل و دخانیات و عوامل مرتبط با آن در گروه سنی نوجوانان و جوانان در بازه زمانی سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ در استان آذربایجان شرقی است. طرح پژوهش، روش زمینه یابی می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه نوجوانان و جوانان مراجعه کننده به مراکز سلامت می باشد که توسط کارشناس سلامت ، غربال مثبت با سطح خطر متوسط و بالای اختلالات مصرف مواد، الکل و دخانیات شناسایی شده اند. ابزار ارزیابی داده های حاصل از سامانه سیب وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی می باشد. نتایج داده ها نشان داد که در سال ۱۴۰۰ تعداد ۲۱ نوجوان و در سال ۱۴۰۱ ، ۵۰ نفر با سطح خطر متوسط مصرف مواد، الکل و دخانیات شناسایی شدند. در مورد افراد با سطح خطر بالا تعداد نوجوان شناسایی شده در سال ۱۴۰۰ ، ۷ نفر و در سال ۱۴۰۱ ، ۲۲ نفر شناسایی شده اند. در گروه سنی جوانان موارد شناسایی شده با سطح خطر متوسط در سال ۱۴۰۰ ، ۲۳۲ نفر و در سال ۱۴۰۱ ، ۳۱۰ نفر و در مورد جوانان شناسایی شده با سطح خطر بالا در سال ۱۴۰۰ ، ۸۱ نفر و در سال ۱۴۰۱ ، ۹۲ نفر شناسایی و در سامانه سیب ثبت شده اند. نتیجه گیری: بر اساس داده های استخراج شده از سامانه سیب، روند رو به افزایشی در شناسایی و به تبع آن افزایش مصرف کنندگان در گروه سنی نوجوانان و جوانان در مصرف مواد، الکل و دخانیات هستیم. با این روند می بایست آموزش های پیشگیرانه از قبیل تقویت بنیان خانواده، مهارتهای زندگی و فرزندپروری و .... در اولویت آموزشهای مراکز سلامت باشند.

الکل، مواد ، دخانیات، نوجوانان، جوانان، شیوع