سید مجتبی حسینی متین - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران، آب و سازه های هیدرولیکی، دانشکده مهندسی آب و محیط زیست، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.
محمد بهرامی یاراحمدی - دانشیار گروه سازه های آبی، دانشکده مهندسی آب و محیط زیست، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.
مهدی قمشی - استاد گروه سازه های آبی، دانشکده مهندسی آب و محیط زیست، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.
محمود شفاعی بجستان - استاد گروه سازه های آبی، دانشکده مهندسی آب و محیط زیست، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

از علل اصلی خرابی بسیاری از پل ها که در رودخانه ها احداث می شوند آبشستگی موضعی در پیرامون پایه های آنها مخصوصا در مواقع سیلابی است. شکست و تخریب پل ها علاوه بر خسارات مالی و جانی، راه ارتباطی به نقاط سیل گیر و محتاج کمک رسانی را نیز قطع کرده و خسارت ها را دو چندان می کند. در تحقیق حاضر به بررسی اثر فاصله عرضی بین پایه های مستطیلی قائم در گروه پایه، بر آبشستگی موضعی پیرامون آنها در کانال مستقیم تحت شرایط هیدرولیکی متفاوت (اعداد فرود ۱۶۰/۰، ۱۸۶/۰، ۲۱۱/۰ و ۲۴۵/۰) پرداخته شده است. پایه های مورد استفاده در تحقیق حاضر مستطیل شکل و به عرض ۵/۲ و طول ۵/۳ سانتی متر انتخاب شدند. در این تحقیق فاصله طولی بین پایه ها ثابت و ۴ برابر عرض پایه (۱۰ سانتیمتر) و فاصله عرضی بین پایه ها ۱، ۳، ۵ و ۸ برابر عرض پایه معادل با ۵/۲، ۵/۷، ۵/۱۲ و ۲۰ سانتیمتر انتخاب شد. نتایج نشان داد که با افزایش فاصله عرضی بین پایه ها حداکثر عمق آبشستگی ابتدا روند نزولی پیدا کرد و در فاصله سه برابر عرض پایه به حداقل مقدار رسید سپس با افزایش فاصله عرضی حداکثر عمق آبشستگی افزایش یافت و در فاصله ۸ برابر عرض پایه به بیشترین مقدار رسید. حداکثر عمق آبشستگی در فاصله ۸ برابر عرض پایه بطور متوسط ۳۴ درصد بیش از فاصله ۳ برابر عرض پایه بدست آمد.

آب شستگی موضعی, گروه پایه مستطیلی, فاصله عرضی, مهندسی رودخانه