رهیافتی به مبانی اصولی صاحب جواهرالکلام پیرامون دلیل عقل و تطبیق آن با آرای امام خمینی (ره)

استنباط مبانی اصولی موردپذیرش فقها با استفاده از کتاب­ های فقهی ایشان، روشی کارا و ارزشمند به شمار می ­آید؛ به ویژه در مورد فقهای صاحب­ نظری که کتابی مستقل در اصول فقه ننگاشته ­اند یا به دست ما نرسیده است. یکی از این فقها نجفی است که در کتاب خویش از مبانی اصولی فراوانی بهره برده است. امام خمینی این کتاب را نمونه پایبندی به شیوه سلف صالح و از موثرترین کتاب­ ها برای خود برشمرده ­اند؛ نوشتار حاضر تلاش دارد مبانی اصولی موردقبول صاحب جواهر پیرامون دلیل عقل را -با تمرکز بر مسئله حسن و قبح و استفاده از مناط احکام در استنباط -بیابد و آن­ها را با دیدگاه­ های امام خمینی مقایسه و تطبیق نماید. «امکان بهره­ گیری از دلیل عقل در استنباط احکام شرعی»، «امکان تاویل ادله لفظی به کمک عقل»، «عدم تلازم قطعی میان حکم عقل به حسن و قبح و حکم شرع به وجوب و حرمت» و «بایستگی پایبندی سخت­ گیرانه به ضوابط کشف مناط» را می ­توان از موارد برجسته موردپذیرش هر دو فقیه به شمار آورد.

Keywords:

امام خمینی , حسن و قبح عقلی , دلیل عقل , صاحب جواهر , مناط حکم