علی اکبر رودباری - مرکز تحقیقات سلامت محیط و کار، دانشگاه علوم پزشکی شاهرود، شاهرود، ایران
علیرضا پرهان - کارشناسی مهنسی سازه، گرگان، ایران

مقدمه : شیرابه زباله ها به علت دارا بودن مواد سمی می توانند سلامتی موجودات زنده را به خطر بیاندارند. هدف از این مطالعه ،بررسی تاثیر جداسازی زباله های خطرناک خانگی بر میزان سمیت شیرابه زباله های شهری با استفاده از تست TCLP بود. مواد و روشها: ۱۰۰۰ کیلوگرم زباله خانگی متداول (بدون جداسازی اجزاء خطرناک)، ۱۰۰۰ کیلوگرم زباله خانگی پس از جداسازی اجزاء خطرناک و ۸ کیلوگرم زباله خانگی خطرناک در سه ترانشه جداگانه دفن شدند و بعد از ۶، ۱۲ و ۲۴ ماه، از شیرابه آنها نمونه برداری شد و غلظت ۲۵ ماده آلی ، ۸ فلز سنگین و ۸ آفت کش اندازه گیری شد. همچنین مقدار BOD، COD، TOC و pH شیرابه نیز اندازه گیری و نسبت BOD به COD تعیین گردید. هر آزمایش سه بار تکرار گردید. برای تجزیه و تحلیل نتایح از آزمونهای ناپارامتری من -ویتنی و کروسکالوالیس در نرم افزار SPSS نسخه ۱۶ استفاده شد.یافته ها: نتایج نشان داد که جداسازی زباله های خطرناک منجر به کاهش تعداد و غلظت فلزات سنگین ، ترکیبات آلی فرار و آفت کش ها در شیرابه تولیدی در ترانشه ها و در نتیجه کاهش میزان سمیت شده است همچنین جداسازی اجزاء خطرناک باعث افت کمتر قابلیت تصفیه پذیری بیولوژیکی شیرابه در طی زمان شده است به طوریکه نسبت BOD به COD در زباله مخلوط بعد از ۶ ماه به ۵۱,۰ ولی در زباله بدون اجزاء خطرناک به ۶۱,۰ رسید. نتایج این مطالعه همچنین نشان داد که در شیرابه حاصل از دفن اجزاء خطرناک زباله های شهری، بیشترین غلظت فلزات سنگین مربوط به باریوم، بیشترین غلظت ترکیبات الی فرار مربوط به ۲ و ۴ و ۵ تری کلروفنل و بیشترین غلظت آفت کشها مربوط به متوکسی کلر می باشد.بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج مطالعه ، پیشنهاد می گردد در طرحهای تفکیک زباله از مبداء تولید، به جداسازی جداگانه اجزاء خطرناک نیز توجه شود تا ضمن کاهش سمیت و آلایندگی شیرابه ، امکان تصفیه بیولوژیک آن نیز فراهم گردد

شیرابه ، سمیت ، زباله خطرناک، تست TCLP