جواد رحمانی - کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی ، دانشکده پزشکی ، واحد ساری ، دانشگاه آزاد اسلامی ، ساری ، ایران .
مهدیه دارایی - کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی ، دانشکده پزشکی ، واحد ساری ، دانشگاه آزاد اسلامی ، ساری ، ایران
مهدی پوراصغر - دانشیار، گروه روان پزشکی ، مرکز تحقیقات روان پزشکی و علوم رفتاری ، پژوهشکده اعتیاد، دانشگاه علوم پزشکی مازندران ، ساری ، ایران .

روان بیوتیک ها مداخلات جدیدی هستند که از طریق محور میکروبیوتا مغز روده که مسیری دو طرفه بین دستگاه گوارش و مغزاست ، بر رفتار، شناخت و هیجان تاثیر بگذارند. تغییر میکروبیوم روده از طریق روان بیوتیک ها میتواند بر اختلالاتی مانند افسردگی ،اضطراب ، اختلالات عصبی شناختی و عصبی رشدی اثر بگذارد. از آنجایی که عوارض جانبی داروهای روانپزشکی بسیار زیاد است لذا مداخلهای که بتواند عوارض جانبی کمتری داشتهباشد مورد اهمیت قرار دارد. هدف این مطالعه بررسی اثربخشی روان بیوتیک ها بهعنوان درمان نسل جدید و سلامت روان بهصورت مروری است . در این مطالعه مروری، مقالات منتشرشده بین سالهای (؛۲۰۱۰۲۰۲۴) مورد بررسی قرار گرفتند. به این منظور، کلیدواژههای روان بیوتیک ، پروبیوتیک ، محور مغز روده ، میکروبیوتای روده ، سلامت روان ، اختلالات روانی در پایگاههای فارسی اس آدی، مگایران ، و نیز کلید واژههای psychobiotics، probiotics، gut-brain axis، microbiota در پایگاههای اطلاعاتی گوگل اسکالر، پابمد، وب او ساینس ، الزویر و اسکو پوس مورد بررسی قرار گرفت . دراین مطالعه ، درنهایت تعداد ۳۴ مطالعه جهت برررسی محتوا، انتخاب شد. طبق یافتههای موجود، روان بیوتیکها میتواند از طریق تنظیم انتقال دهندههای عصبی ، تغییر محور هیپوتالاموس -هیپوفیز-آدرنال ( HPA)و نقش ضد التهابی بر اختلالات روانپزشکی مانندافسردگی ، اضطراب ، اختلالات عصبی شناختی ، اختلال مصرف مواد و اختلالات عصبی رشدی اثرات قابل توجهی بگذارند. گرچه مشاهدات اثربخشی این مداخله را بر اختلالات روانپزشکی مطرح کرده است، ولی همچنان تعداد مطالعات صورت گرفته محدوداست.

روان بیوتیک، پروبیوتیک، محور روده مغز، میکروبیوم روده، سلامت روان