علیرضا برهانی پور - Department of Economics, Tehran Markazi Branch, Islamic Azad University
غلامرضا گرائی نژاد - Department of Economics, Tehran Markazi Branch, Islamic Azad University
علیرضا دقیقی اصلی - Department of Economics, Tehran Markazi Branch, Islamic Azad University
منیژه هادی نژاد - Department of Economics, Tehran Markazi Branch, Islamic Azad University

داشتن رشد اقتصادی مطلوب همواره یکی از اولویت­های هر نظام اقتصادی بوده است. در این میان، اقتصاددانان سعی نموده­اند با تعیین عوامل موثر بر رشد اقتصادی، این هدف را محقق سازند. در ابتدا بیشترین تاکید بر سرمایه فیزیکی و نیروی کار و فراوانی منابع طبیعی بود. اما بتدریج عوامل نهادی از جمله مدیریت منابع طبیعی نیز به عنوان تعیین کننده رشد اقتصادی مطرح شدند. در همین راستا در این مطالعه تاثیر نهادها و بهبود مدیریت منابع طبیعی اقتصادی بر رشد اقتصادی کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا طی سال­های ۱۹۹۶-۲۰۱۸ با بهره­گیری از الگوهای رگرسیون فضایی بررسی شد. نتایج تخمین مدل بیانگر تاثیر مثبت و معنی­دار متغیر بهبود مدیریت منابع طبیعی بر رشد اقتصادی کشورهای مورد بررسی است. همچنین تاثیر متغیرهای انباشت سرمایه فیزیکی، سرمایه انسانی، انباشت سرمایه­گذاری خارجی و ثروت­های طبیعی بر رشد اقتصادی، مثبت و معنی­دار است. علاوه بر این، اثر مجاورت و همسایگی نیز در خصوص تاثیر نهادها بر رشد اقتصادی کشورهای مورد مطالعه تایید شد.

Institutions, Recourses Management Improvement, Economic Growth, MENA Countries, Spatial Panel Data, رشد اقتصادی, نهادها, بهبود مدیریت منابع طبیعی, کشورهای منطقه منا, رهیافت الگوهای فضایی در داده های تابلویی