صاحبه محمدیان منصور - دانشگاه پیام نور
ابوالقاسم گل خندان - دانشگاه پیام نور

هدف اصلی مطالعه حاضر پاسخ به این پرسش است که در بین عوامل «اقتصادی و اجتماعی»، «راهبردی، سیاسی و نظامی» و «درآمدهای حاصل از منابع طبیعی»، کدام یک نقش مهمی در تعیین بودجه دفاعی ایران طی سال های ۱۳۹۴-۱۳۳۸ داشته است؟ به این منظور از ۱۸ متغیر که بر اساس مبانی نظری، مطالعات تجربی و ساختار ایران بر سهم بودجه دفاعی از تولید ناخالص داخلی (شاخص بار دفاعی) موثرند، استفاده شده است. روش مورد استفاده نیز رویکرد متوسط گیری بیزی برآوردهای کلاسیکی (BACE)، به دلیل ویژگی های مناسب برای در نظر گرفتن فرض عدم اطمینان مدل است. با برآورد ۴۰۰۰۰ رگرسیون و میانگین گیری بیزی از ضرایب این رگرسیون ها، متغیرهای موثر مشخص شده اند. نتایج به دست آمده نشان می دهد که تعیین کننده های اصلی بودجه دفاعی در ایران به ترتیب عبارتند از: متوسط بار دفاعی کشورهای جهان، متوسط بار دفاعی کشورهای خاورمیانه، سهم درآمدهای نفت و گاز از تولید ناخالص داخلی، جنگ تحمیلی، وقفه بار دفاعی و بار دفاعی رژیم صهیونیستی. بر اساس این نتایج می توان گفت که بیشتر متغیرهای تعیین کننده سهم بودجه دفاعی در ایران، راهبردی بوده اند و متغیرهای اقتصادی نقش چندانی در تعیین بودجه دفاعی ندارند.

Defense Budget, Strategic Variables, Iran, Bayesian Averaging of Classical Estimates (BACE)., بودجه دفاعی, متغیرهای راهبردی, ایران, متوسط گیری بیزی برآوردهای کلاسیکی (BACE)