حسن خداویسی - Urmia University
احمد عزتی شورگلی - Urmia University

چکیده: طی دو قرن اخیر نقش دولت و ترکیب مخارج دولت در اکثر کشورهای دنیا تغییر کرده است. از نظر تئوریک بین اقتصاد­دانان در مورد اندازه دولت و میزان دخالت دولت در اقتصاد اتفاق نظر وجود ندارد. در یک طرف کلاسیک­ها و طرفداران بازار آزاد معتقد به دولت کوچک و دخالت کم و در سمت و سوی دیگر سوسیالیست­ها و کینز اعتقاد به دخالت زیاد و دولت بزرگ دارند. این مطالعه با استفاده از داده­های دوره زمانی ۱۳۴۶-۱۳۹۶ و با به کارگیری آزمون ریشه واحد غیرخطی جانر و هانسن ۲۰۰۱، آزمون هم­انباشتگی غیرخطی اندرس و سیکلوس ۲۰۰۱ و مدل رگرسیون آستانه­ای هانسن و بر پایه مطالعه آنامان(۲۰۰۴) درصدد برآورد محدوده اندازه بهینه دولت برای اقتصاد ایران از طریق تخمین یک رگرسیون غیرخطی سه رژیمی شده است.  نتایج این مطالعه نشان می­دهد که محدوده اندازه بهینه دولت از منظر مخارج جاری ( نسبت مخارج جاری دولت به تولید ناخالص داخلی ) در اقتصاد ایران در بازه ۱۲/۱۰ تا ۲۵/۱۸ درصد قرار دارد و این محدوده برای اندازه دولت از منظر مخارج عمرانی برابر با ۳۲/۴ تا ۰۵/۹ است. همچنین درجه انباشتگی و هم­انباشتگی متغیرهای مورد استفاده از فرایند غیرخطی خودرگرسیون آستانه تبعیت می­کند، به نحوی که اولا بعضی از متغیرهای اقتصادی در ایران متناسب با وضعیت قرارگرفته شده دارای درجه انباشتگی متفاوتی هستند، همچنین شوک­های کاهشی نسبت به شوک­های افزایشی، انحراف بیشتری را در مسیر بلندمدت رشد اقتصادی ایجاد می­کنند.

Keywords: Government size, Threshold regression, Neo-classical growth model, nonlinear integration and co-integration, اندازه دولت, رگرسیون آستانه ای, مدل رشد نئوکلاسیک, انباشتگی و هم انباشتگی غیرخطی.