آیلین امیت اردیم - Aylin Ümit ErdemAylin Ümit Erdem Aylin Ümit Erdem
آتیلا باتماز - Atilla BatmazAtilla BatmazAtilla Batmaz
منصور حمدالله زاده - تهران

این مقاله عمدتا به مسائل قرن هفتم پ.م. و دوره پس از اورارتو از منظر قلعه آیانیس می پردازد. بر اساس نتایج قدمتنگاری درختی، قلعه آیانیس بین سال های ۶۷۷ تا ۶۷۳ پ.م. ساخته شده است. این تاریخ ها زمانی معقول به نظر می رسند که لشکرکشی شوپریا اسرحدون پادشاه آشور در سال های ۶۷۳ تا ۷۲ پ.م. و کتیبه معبد آیانیس را در نظر بگیریم که اشاره می کند که روسا مردم را از سرزمین های اشور تبعید کرده است. قلعه آیانیس باید قبل از ۶۵۳ پ.م. فرو ریخته باشد. این دیدگاه توسط متنی از آشوربانیپال پشتیبانی می شود که از پادشاه اورارتویی «روسا»، احتمالا روسا سوم، در رابطه با فتح عیلام در سال ۶۵۳ پ.م. یاد می کند. پس از فروپاشی قلعه آیانیس، ساکنان محلی به زندگی در شهر بیرونی ادامه دادند، زیرا مثلث ویر، عنصر جدیدی همراه با سرامیک های اورارتویی پیدا شد. بنابراین، منطقی است که بگوییم مردم محلی آیانیس منطقه را رها نکرده اند، بلکه با مهاجران زندگی می کنند.

اورارتو, آیانیس, آشور, ماد, پسااورارتویی