مجید سوار - دکتری، روانشناسی عمومی، دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات تهران
مریم پزشکی - کارشناسی، علوم تربیتی، آموزش وپرورش ناحیه۳ اصفهان
مائده نادری - کارشناسی ارشد، روانشناسی بالینی، آموزش وپرورش ناحیه۳ اصفهان
راضیه اتیوک زاده - کارشناسی ارشد، طراحی پارچه و لباس، آموزش و پرورش امیدیه

هدف از پژوهش حاضر بررسی مهارت خودتنظیمی و نقش آن در بهبود مشکلات هیجانی- رفتاری دانش آموزان با کم توانی ذهنی است. روش پژوهش به صورت مروری و با مطالعه اسناد ومتون موجود در این زمینه انجام شده است. نتایج پژوهش نشان داده است که یکی از مهم ترین مشکلات افراد با کم توانی ذهنی خفیف و متوسط، تاخیر در اکتساب مهارت های اجتماعی است. کودکان کم توان ذهنی، با توجه به شدت کم توانی، مهارت های ارتباطی و اجتماعی را با سرعت کمتری نسبت به دیگر کودکان کسب می کنند. دامنه لغات این کودکان محدود است، در تحول زبان دچار تاخیر هستند، و بسته به شدت کم توانی ذهنی دارای مشکلاتی در زبان دریافتی و بیانی، مهارت های گفتگو، ارائه یا دریافت اطلاعات هستند. آموزش مهارت های خودیاری و خودتنظیمی می تواند به طور مثبت و معناداری بر بهبود کارکرد اجرایی و مشکلات هیجانی- رفتاری دانش آموزان کم توان ذهنی تاثیرگذار باشد. این مهارت ها نه تنها به بهبود مشکلات رفتاری-هیجانی آنان کمک کرده، بلکه به ارتقاء توانمندی های شناختی، اجتماعی و عاطفی آنان نیز انجامیده است. در نتیجه، پژوهش حاضر تاکید دارد که اهمیت آموزش مهارت های خودیاری و خودتنظیمی در زندگی تحصیلی دانش آموزان کم توان ذهنی غفلت ناپذیر است و می تواند به عنوان یک راهبرد موثر واقعی در بهبود کیفیت زندگی و عملکرد آموزشی آنان محسوب گردد. بنابراین توجه ویژه به افراد کم توان ذهنی و بررسی دقیق چالش های پیش رو در جهت توانمند شدن و کسب مهارت، در آنان بسیار اهمیت دارد و می تواند منجر به راه کارهایی برای افزایش مهارت های اجتماعی، مهارت های زندگی و در کل خودتوانمندسازی آنان شود.

مهارت خودتنظیمی، مشکلات هیجانی- رفتاری، دانش آموزان با کم توانی ذهنی