فائزه اسکندری - عضو هیئت علمی گروه علم اطلاعات ودانش شناسی، دانشکده مدیریت و اقتصاد. دانشگاه تربیت، مدرس
مریم حیاتی - دانشجوی کارشناسی ارشد علم و اطلاعات و دانش شناسی دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس

تبارشناسی در نظریه قدرت، از دیدگاه میشل فوکو به مطالعه ریشه ها، نسبت ها، و توسعه تاریخی یک تبار، خانواده، یا گروه اجتماعی می پردازدو نشان می دهد که چگونه ایدئولوژی ها و نیروهای قدرت می توانند تفسیر و شناخت در مورد هویت و تبار را شکل دهند. این دیدگاه با تمرکزبیشتر در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی در راستای مباحثی همچون فرداده، فراپیشینه، پیشینه پژوهش و استناددهی علمیبه آثار دیگرنویسندگان و صاحبان نظریه کاربرد دارد.هدف: هدف از پژوهش حاضر، بازنگری در مفاهیم و حوزه های کاربردی مهم در علم اطلاعات و دانش شناسی به منظور بازاندیشیتبارشناسی در موارد مذکور با تاکید بر نظریه قدرت میشل فوکو است.روش پژوهش: روش این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی است. به این صورت که با استفاده از منابع کتابخانه ای و مطالعه ی متونموجود مبانی نظری ذیل حوزه پژوهش استخراج شده و بر اساس تطبیق داده های به دست آمده با نظریه ای که نقطه تمرکز بحث است، درنهایت تطبیق، تحلیل و نتیجه گیری خواهد شد.بیان مسئله: پژوهش حاضردر پی یافتن روابط تبارشناختی موجود در فراداده ها، فراپیشینه ها، پیشینه نامه ها، شاخص هرش، ضریب تاثیر مجلهو شبکه استنادات علمیبه عنوان عاملان موثر در شکل گیری پژوهش های علم اطلاعات و دانش شناسی با تاکید بر دیدگاه می شل فوکو درمفهوم قدرت طرح ریزی شده است .مباحث اصل ی: در این مقاله نقش مهم نسب شناسی علمی در استناد دهی علمی، فراداده، فراپیش ینه، پیشینه نامه پژوهش و در کلیه مباحثی کهبه نحوی در بازاندیشی تبارشناسی در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی کمک کننده خواهد بود، تبیین شده است. همچنین لازم به ذکراست، به منظور برقراری ارتباط مباحث با انواع روش های پژوهش بخشی از مطالب مقاله در راستای وضعیت کنونی پژوهش و انواع آن در علم اطلاعات و دانش شناسی تبیین و توصیف شده؛ در همین راستا جایگاه پژوهش کیفی در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی به عنوان نقطه تمرکز بحث حاضر با تاکید بیشتری بررسی و وضعیت سنجی شده است. در نهایت بحث حاضر با عنایت به نتایج به د ست آمده درتطبیق با نظریه قدرت میشل فوکو تحلیل و نتیجه گیری شده است.

تبارشناسی، علم اطلاعات و دانش شناسی، میشل فوکو، پژوهش، نظریه قدرت