علی اکبر ضیایی موید - عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی علم مواد، دانشگاه صنعتی شریف
سعید علی اکبری - کارشناس ارشد متالورژی دانشکده مهندسی علم مواد، دانشگاه صنعتی شریف
حبیب اله رستگاری - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده مهندسی علم مواد، دانشگاه صنعتی شریف

در این میان محصولات مختلف الیاژ تیتانیم 6Al-4V، ورق نازک (ضخامت کمتر از یک میلیمتر) این آلیاژ یکی از پر مصرف ترین آنهاست. در این پژوهش به بررسی ریزمکانیزم های تشکیل ترک (شامل جوانه زنی و رشد ترک) در ورق های نازک آلیاژ تیتانیم 6Al-4V در دو ریزساختار لایه ای و هم محور پرداخته شده است. به همین منظور آزمایش کشش پارگی بر روی نمونه های کشش پارگی شیاردار تا شکست کامل انجام شد و سپس با استفاده از میکروسکوپ نوری و الکترونی روبشی، چگونگی شکست ماکروسکوپی و میکروسکوپی نمونه ها مورد بررسی قرار گرفت. تصویر میکروسکوپ نوری سطح مقطع شکست ماکروسکوپی وجود دو ناحیه شکست مسطح و مورب را تایید می کند. پس از اینکه ترک، سطح شکست مسطح را طی می نماید؛ شکست با ایجاد لبه های برشی و یا به صورت مورب نرخ می دهد. به وسیله میکروسکوپ الکترونی روبشی وقوع ریزمکانیزم های رشد ترک در ورق الیاژ تیتانیم 6Al-4V دردو ساختار هم محور و لایه ای با دانه های درشت ساختار بتا استحاله یافته تشخیص داده شد. ریز مکانیزم های رشد شامل جوانه زنی همزمان حفره در فصل مشترک لایه های ساختار آلفا/بتا، داخل لایه های ساختار آلفا و داخل لایه های ساختار بتا و سپس بهم پیوستن آنها و تشکیل ریزترک و در ادامه رشد ترک می باشد.

آلیاژ تیتانیم 6Al-4V، شکست ماکروسکوس و میکروسکوپی، بافت کریستالوگرافی، ریز مکانیزم شکست