کورش الماسی مقدم - کارشناس علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

این مقاله به بررسی تحلیل گفتمان انتقادی (CDA) با تمرکز بر آرا سه نظریه پرداز برجسته این حوزه، ارنستو لاکلاو، شانتال موفه و نورمن فرکلاف می پردازد. CDA به عنوان یک روش تحقیقاتی در علوم اجتماعی به تحلیل نحوه شکل گیری قدرت و ایدئولوژی در متون و گفتمان ها می پردازد. لاکلاو و موفه با معرفی نظریه گفتمان هژمونیک، بر نقش منازعات اجتماعی و سیاست های هویت تاکید دارند، در حالی که فرکلاف با تمرکز بر ساختارهای زبانی و اجتماعی، بر بازتولید و مقاومت در برابر قدرت در متون و تعاملات اجتماعی تاکید می کند. این مقاله با مرور ادبیات موجود و ارائه نمونه های عملی، نقش CDA در تحلیل فرآیندهای اجتماعی و سیاسی را تبیین می کند و نشان می دهد چگونه این رویکرد می تواند به درک عمیق تری از روابط قدرت و ایدئولوژی در جوامع معاصر منجر شود. با استناد به آثار منتشر شده از این متفکران، در این مقاله تلاش شده که ذات، روش کاربست و چهارچوب های نظری تحلیل گفتمان انتقادی شرح داده شود.

گفتمان، تحلیل گفتمان انتقادی، هژمونی، هویت.