شهریار افندی زاده - استاد، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران
کیومرث محمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
حمید بیگدلی راد - دانشجوی دکتری، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران

میلیون ها اتومبیل در سطح جاده های دنیا درحرکت اند و هر ساله میلیاردها دلار برای تامین نیاز حمل ونقل به عنوان اصلی ترین شریان اقتصادی جهان امروز هزینه می شود. ظرفیت راه یکی از مهمترین پارامترها در طراحی و بهره برداری از راه ها محسوب می شود. یک از عوامل موثر بر تعیین ظرفیت راه ها درصد حضور وسایل نقلیه سنگین است که باعث تغیرات شدیدی در تعیین ظرفیت و سطح سرویس راه ها بخصوص جاده های دوطرفه دارد. به منظور اعمال تاثیر این قبیل وسایل نقلیه از مفهوم همسنگ سواری استفاده می شود. دراین پژوهش با استفاده از روش های سرفاصله و روش اختلاف سرعت شاخص های موثر بر ضریب همسنگ سواری و همچنین تعیین ضریب همسنگ سواری وسایل نقلیه مختلف در جاده های اصلی کشور مورد بررسی قرار می گیرد و ضرایب به دست آمده با ضرایب آیین نامه HCM مقایسه می شوند. مقایسه ضرایب به دست آمده از دو روش نشان می دهد اگرچه که اختلاف میان این ضرایب تنها در شیب ها و حجم های بالا مشاهده می شود و این اختلاف عمدتا محدود به یک یا دو وسیله نقلیه سنگین می باشد اما به دلیل تفاوت در ناوگان حمل و نقل ایران و کیفیت جاده های ایران، امکان مقایسه ی مستقیم این ضرایب وجود ندارد و می بایست این ضرایب قبل از مقایسه کالیبره شوند.

ضریب همسنگ سواری, حمل و نقل, جاده اصلی, آیین نامه ظرفیت راه