ریحانه رحیمی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشکده علوم انسانی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران.
سمیه رجبی - استادیار گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشکده علوم انسانی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران.

زمینه و هدف: فعالیت بدنی و مکمل های گیاهی در سلامت، پیشگیری و کاهش عوارض بیماری های ناشی از چاقی نقش دارند. مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر هشت هفته مصرف عصاره سیر و استویا به همراه تمرین هوازی، بر تغییرات ساختاری بافت چربی موش های چاق انجام شد. روش تحقیق: تعداد ۳۵ موش نر چاق نژاد ویستار به صورت  تصادفی به هفت گروه پنج تایی شامل کنترل سالم، کنترل چاق، چاق +  سیر، چاق + استویا، چاق + تمرین هوازی، چاق + سیر +  تمرین هوازی، و چاق + استویا + تمرین هوازی؛ تقسیم شدند. پروتکل القای چاقی به مدت ۱۲ هفته انجام شد. سپس مداخله تمرین هوازی روی نوارگردان و مصرف عصاره سیر و استویا با دوز ۲۵۰ میلی گرم/کیلوگرم وزن به صورت محلول در آب آشامیدنی؛ به مدت هشت هفته صورت گرفت. تغییرات ساختاری در بافت چربی به صورت کیفی توسط میکروسکوپ نوری مورد بررسی قرار گرفت و تحلیل داده ها در متغیر وزن، با استفاده از آزمون تحلیل واریانس یک راهه در سطح معنی داری ۰۵/۰>p انجام شد. یافته ها: چاقی باعث تغییرات پاتولوژیک در چربی سفید همچون بزرگ شدگی سلولی، از هم گسیختگی غشا، هسته های کوچک و نامشخص؛ و تغییرات پاتولوژیک خفیف در چربی قهوه ای، همچون ایجاد قطرات چربی متعدد شد. با مصرف سیر در گروه چاق، تغییرات در چربی سفید به حداقل خود و در چربی قهوه ای، به صفر رسید؛ اما اندکی التهاب و پرخونی در بافت چربی دیده شد. با مصرف استویا نیز تغییرات در سلول های چربی سفید به حداقل خود رسید، اما تغییر در چربی قهوه ای مشاهده نشد. با انجام تمرین هوازی، و تمرین هوازی + عصاره سیر، تمامی تغییرات حاصله از چاقی از بین رفت؛ اما با انجام تمرین هوازی + استویا، تغییرات اندکی در چربی سفید قابل مشاهده بود. نتیجه گیری: تمرین هوازی به تنهایی و همراه با عصاره سیر، بهبود تغییرات ساختاری بافت چربی موش های صحرایی چاق را، مستقل از کاهش وزن، به دنبال دارد.

عصاره سیر, عصاره استویا, تمرین هوازی, بافت چربی, چاقی