سید رضا غفاری رزین - دانشیار، دانشکده مهندسی علوم زمین، دانشگاه صنعتی اراک، اراک، ایران
نوید هوشنگی - استادیار، دانشکده مهندسی علوم زمین، دانشگاه صنعتی اراک، اراک، ایران

یونوسفر بخشی از جو زمین است که از ارتفاع تقریبی ۶۰ کیلومتر الی ۱۵۰۰ کیلومتری گسترش پیدا کرده است. یونوسفر در زمان و مکان در حال تغییر است که این تغییرات می تواند بواسطه چرخه طوفان های خورشیدی، طوفان های مغناطیسی، تغییرات فصلی، تغییرات بدلیل موقعیت های جغرافیایی و دیگر عوامل باشد. یکی از عوامل مهمی که در سالیان اخیر مورد مطالعه قرار گرفته، تغییرات در مقدار محتوای الکترون کلی یونوسفر بواسطه زمین لرزه است. نتایج تحقیقات مختلف حاکی از وجود آنومالی هایی در رفتار یونوسفر قبل و بعداز زمین لرزه می باشد. در این مقاله مقدار محتوای الکترون کلی یونوسفر ( TEC ) برای هر موقعیت و زمان دلخواه برآورد شده و با استفاده از آن تغییرات کمیت TEC مورد بررسی و ارزیابی قرار می گیرد. از مشاهدات ۲۰ ایستگاه شبکه شمال غرب ایران در بازه زمانی مرداد و شهریور ماه ۱۳۹۱ (آگوست ۲۰۱۲ ) جهت بررسی تاثیر پدیده ژئودینامیکی زمین لرزه در مقدار محتوای الکترون کلی یونوسفر استفاده شده است. آنالیزهای انجام گرفته نشان دهنده وجود آنومالی خفیف ۲۰ / ۰ الی ۷۵ / ۰ TECU در مقدار محتوای الکترون کلی یونوسفر چند روز قبل ازوقوع زمین لرزه می باشند.

یونوسفر، TEC ، زمین لرزه، پیش نشانگر