سهراب نجفی - دکترای برنامه ریزی درسی ،دانشگاه بوعلی سینا همدان، ایران
کبری شیری - کارشناسی ارشد برنامه ریزی درسی، دانشگاه پیام نور واحد پردیس تهران، ایران

طبیعت گرایی چنان که از معنای آن بر می آید، بر این فرض مبتنی است که طبیعت بنیاد واقعیت است . در حوزه تعلیم وتربیت دیدگاه طبیعت گرایانه به فلسفه ساختن گرایی باز می گردد که پارادایم ساختن گرایی معتقد است یادگیرنده در فرایند۱یادگیری خود به خلق دانش دست می زند و دانش براساس تعامل میان عوامل درونی (شناختی ) و بیرونی ( محیطی و اجتماعی ) شکل می گیرد (مهرمحمدی ،۱۳۸۸). اما در دو دهه گذشته در زمینه تعلیم وتربیت ، رویکردی باعنوان learning envirment در رجیو امیلیای ایتالیا به منصه ظهور رسیده که از تاکیدات قبلی طبیعت گرایان در مورد یادگیری پارا فراتر نهاده و از محیط به عنوان معلم سوم یاد کرده است ونقش اساسی برای محیط در یاگیری دانش آموزان قایل شده است . درواقع این رویکرد پایبند به هیچ برنامه درسی رسمی نیست و فقط به نیازهای کودک توجه می کند. حتی برنامه درسی روئیدنی نیز که تفکرات وایده های قبلی پشت آن وجود دارد مناسب این رویکرد نمی باشد ودر مجموع می توان گفت که این رویکرد طرفدار فرا برنامه درسی است . اما نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که که رویکر طبیعت به عنوان معلم سوم در برنامه درسی ایران به علت تمرکز گرایی شدید درتهیه و اجرا جایگاهی ندارد.

محیط ، معلم سوم ، طبیعت گرایی ، برنامه درسی