قاسم محمدیاری یالقوز آغاج - عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور گروه روانشناسی، آذربایجان غربی، خوی، ایران
سید حمید شهیدی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته فلسفه آموزش و پرورش گرایش تعلیم و تربیت اسلامی

با با توجه به شیوع ویروس کرونا و تعطیلی مراکز آموزشی در سال ۲۰۲۰ میلادی و رواج یافتن آموزش های مجازی، نیاز به ایجاد نگاهی نو کاربردی به فرایند آموزش است. نگاهی که فراتر از آموزش های سنتی معلمان باشد و شرایط محیطی را به گونه ای رهبری کند تا امر آموزش را بدون نیاز به حضور فیزیکی افراد تداوم بخشد. بنابراین در این مطالعه هدف درک و اهمیت آموزش های مجازی در پی همه گیری ویروس کرونا است. با توجه به مسائل فوق و درک اهمیت و ضرورت چنین مسئله ای در این مطالعه سعی شد تا با بررسی انواع آموزشهای مجازی و بررسی فواید آنها به ارائه راهبردهایی پرداخته شود که کاربست آنها منجر به افزایش کیفیت آموزشهای مجازی شود. این مطالعه از نوع مروری بوده و جمع آوری اطلاعات با استفاده از مستندات چاپی و الکترونیکی مرتبط با موضوع صورت گرفته است. با توجه به نتایج این مطالعه به طور کلی می توان آموزش های مجازی معلمان را در چند محور به شرح زیر برشمرد: آموزش الکترونیکی همزمان، آموزش الکترونیکی غیر همزمان و آموزش الکترونیکی ترکیبی. براساس مزایای آموزش های مجازی را می توان تداوم یادگیری بدون نیاز به حضور فیزیکی دانش آموزان و کمک به دولت برای جلوگیری از گسترش ویروس، ورود فناوری های نوین به آموزش و الهام گرفتن از آن ها برای کمک به ارتقا آموزش نسل های آینده و همچنین اعطا فرصت تفکر مجدد به معلمان و بروز رسانی دانش آن ها ذکر کرد. با تعطیلی دانشگاه ها و مراکز آموزشی در پی شیوع بیماری کرونا در ایران از اوایل اسفندماه سال گذشته، آموزش های مجازی اهمیت دوچندانی در سراسرجهان پیداکرده و وارد عرصه آموزش های رسمی مدارس و دانشگاه ها و جایگزین تدریس و تحصیل دانشگاهی شد، اما با وجود همه فرصت هایی که در عرصه تعلیم و تربیت ایجادکرد، معلمان، اساتید، اولیا و دانش آموزان را با چالش هایی جدی روبروساخت: بدین منظور پژوهش حاضر با عنوان "آموزش مجازی در دوران کرونا، فرصت ها و چالشها" به روش کتابخانه ای گرد آوری شده است. دراین پژوهش پس از بررسی مجموعه کتاب ها، مجلات و مبانی نظری موجود به بررسی اهمیت آموزش مجازی دردوران کرونا فرصت و چالشهای آموزش مجازی موردبحث قرارگرفته و در پایان نیز چندین راهکار برای حل چالشها ارائه شده است. در مجموع بررسی های انجام شده می توان گفت که آموزش مجازی در ایران به دلیل آن که تا قبل از بحران کرونا به صورت جدی دنبال نشده بود و زیر ساخت های آن نیز فراهم نبود. در طراحی و اجرا با چالش های اساسی روبرو شده است که موفقیت آن را کمرنگ می کند. از سویی دیگر، بحران کرونا می تواند فرصتی برای شناسایی ضعف ها کمبودها و نقص های زیر ساختی در این زمینه و نمایان ساختن عدم توازن در توزیع زیر ساخت های مورد نیاز در بخش اینترنت و شبکه های تلوزیونی به خصوص در مناطق دور از دسترس و محروم و شناسایی این کمبودها و تلاش در جهت برطرف کردن آن ها باشد و این به مثابه رشد و تعالی در این زمینه و جنبه مثبت شرایط به وجود آمده و خود نقطه آغازی برای تداوم و ارتقاء کیفیت بحث آموزش مجازی در آینده است.

آموزش مجازی، شکاف آموزشی، کرونا، یادگیری الکترونیکی، نظام آموزشی، چالش های آموزش مجازی