عزت اله عزتی

تغییرات سیاسی در خاورمیانه، به ویژه نوار شمالی آفریقا و شرق مدیترانه از جمله تحولات سیاسی است که از پی ورود عناصر و عوامل جدید به وقوع نه پیوسته است، بلکه غفلت و نادیده گرفته شدن جنبه هایی از مناسبات سیاسی و اجتماعی در این منطقه، وقوع این دست تحولات را برای محققان شگفت آور کرده است. این مقاله با توجه به این عوامل کمتر دیده شده یا کاملا مغفول، می کشد ریشه های داخلی این دگرگونی های تاریخ ساز را از بعد داخلی در چهارچوب یک تحلیل جغرافیایی سیاسی متکی بر ساخت دولت- ملت و از بعد منطقه ای و بین المللی در یک قالب یک مفهوم جدیدژئوپلیتیکی بررسی کند. این قالب جدید تحلیلی با نگاهی به ادبیات به وجود آمده بعد از انتخاب باراک اوباما در آمریکا سعی می کند وزن افکار عمومی و عواطف را به عنوان یکی از عوامل تاثیرگذار سیاسی- اجتماعی این بار در حوزه ی تحولات شمال آفریقا بررسی کند. این تاکید به ویژه زمانی که ما شاهد شکل گیری شبکه ای زنجیره وار از این روند در یک منطقه و در میان کشورهای هم سطح هستید، اهمیت بیشتری برای ارزیابی مجدد پیدا می کند.