Zahra Mamivand - Department of Food Science and Technology, Faculty of Food Industry, Bu-Ali Sina University, Hamedan, ۶۵۱۷۸-۳۸۶۹۵, Iran
Aryou Emamifar - Department of Food Science and Technology, Faculty of Food Industry, Bu-Ali Sina University, Hamedan, ۶۵۱۷۸-۳۸۶۹۵, Iran
Mostafa Karami - Department of Food Science and Technology, Faculty of Food Industry, Bu-Ali Sina University, Hamedan, ۶۵۱۷۸-۳۸۶۹۵, Iran
Fakhreddin Salehi - Department of Food Science and Technology, Faculty of Food Industry, Bu-Ali Sina University, Hamedan, ۶۵۱۷۸-۳۸۶۹۵, Iran

شناسایی و استحصال منابع روغنی جدید از ضایعات مواد غذایی نظیر دانه گوجه­فرنگی و بهینه­سازی روش استخراج آن جهش بزرگی در تامین روغن خوراکی است. هدف از این پژوهش بررسی اثر پیش­تیمار مایکروویو و روش استخراج بر ترکیب اسید­های چرب و برخی ویژگی­های شیمیایی روغن دانه ­گوجه­فرنگی بود. پیش­تیمار دانه­ها با امواج مایکرویوو (۰، ۲۰۰ و ۵۰۰ وات) طی زمان­های مختلف (۰، ۱، ۳ و ۵ دقیقه) انجام و روغن دانه­ها با روش سوکسله و پرس استخراج گردید. ترکیب اسید­های چرب روغن با دستگاه کروماتوگرافی گازی تعیین گردید. ویژگی­های اسید­های چرب با استفاده از شاخص­ اسید­های چرب اشباع (SFA)، اسیدهای چرب تک غیر­اشباع (MUFA)، اسیدهای چرب چند غیراشباع (PUFA) و پایداری اکسیداتیو (Se Index) ارزیابی ­گردید. تجزیه و تحلیل داده ها بر اساس آزمایش فاکتوریل در قالب طرح آماری کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. اسیدهای چرب لینولئیک (۷۳/۵۱ درصد)، اولئیک (۸۵/۲۵ درصد) و پالمیتیک (۸۴/۱۲ درصد) به عنوان بیشترین اسیدهای چرب­ روغن دانه گوجه­فرنگی تعیین شدند (۰۵/۰p<). روغن استخراج شده با دو روش پرس و سوکسله به ترتیب دارای متوسط عدد پراکسید ۵۸/۰ و ۲/۲ میلی­اکی والان اکسیژن در هر کیلوگرم روغن و عدد اسیدی ۱/۰ و  ۱۴/۰ میلی­گرم هیدروکسید پتاسیم در هرگرم روغن بود. افزایش توان (۵۰۰ وات) و زمان (۵ دقیقه) پیش­تیمار دانه ها با مایکروویو در هر دو روش استخراج با سوکسله و پرس، عدد پراکسید، عدد اسیدی و مقادیر اسیدهای چرب تک غیراشباع را افزایش و اسیدهای چرب چند غیراشباع و شاخص پایداری اکسیداتیو روغن استحصالی را کاهش داد (۰۵/۰p<). کیفیت روغن دانه گوجه­فرنگی بدون پیش تیمار و استخراج شده با دو روش پرس وسوکسله و پس از پیش­تیمار دانه­ها با امواج مایکروویو (توان ۵۰۰ وات طی ۵ دقیقه) از نظر عدد پراکسید و اسیدی در محدوده مصرف مجاز استاندارد قرار داشت.

Tomato seed oil, Fatty acid profile, Chemical properties, روغن دانه گوجه فرنگی, پروفایل اسید چرب, ویژگی های شیمیایی