زهرا عباسی - استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی- باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران.

به ­منظور ارزیابی روابط بین صفات و شناسایی والدین با فواصل ژنتیکی بالا، تعداد ۱۴ هیبرید فلفل دلمه ­ای شامل۶ رقم قرمز (کائوبا، نیروین، پلوتونیو، اینسپریشن، ماسیلیا و آیتانا)، ۵ رقم زرد (لوموس، باچاتا، هارمونی، تارانتو و اسپرینگ) و ۳ رقم نارنجی (مگنو، آرانکیا و پارامو)، به ­صورت طرح کاملا تصادفی با ۳ تکرار در طی سال ۱۴۰۱-۱۴۰۰ در گلخانه تجاری تولید فلفل در اصفهان بررسی شدند. صفات ارتفاع گیاه، طول، قطر و وزن میوه، شاخص شکل، طول دمگل، ضخامت گوشت میوه، وزن صد دانه، تعداد دانه در میوه، مواد جامد محلول و عملکرد میوه در بوته اندازه­ گیری شدند. نتایج بررسی همبستگی بین صفات نشان داد که عملکرد میوه در بوته با صفات طول میوه (r =۰/۴۰۲)، قطر میوه (r=۰/۵۹۳)، وزن میوه (r=۰/۸۱۶)، ضخامت گوشت میوه (r=۰/۲۹۱) و وزن صد دانه (r=۰/۴۱) همبستگی مثبت و معنی­دار داشت. براساس نتایج تجزیه خوشه ­ای، هیبریدها در چهار گروه مجزا قرار گرفتند. هیبریدها در گروه دو پایین­ترین سطح ویژگی ­های کمی و دو هیبرید قرمز کائوبا و پلوتونیو در گروه سه بیشترین عملکرد و خصوصیات کمی را دارا بودند. پراکندگی و توزیع رنگ ­های مختلف فلفل دلمه ­ای در گروه های مجزا، فاصله ژنتیکی بالا بین هیبریدها را تایید می­ کند. در تجزیه به مولفه های اصلی، همبستگی صفات مورد بررسی با مولفه ها نشان داد مولفه اول با مقدار ۳۹/۶۷ درصد به صفت عملکرد میوه و مولفه دوم با مقدار ۱۸/۲۴درصد به صفت کیفی میوه (مواد جامد محلول) اختصاص دارد. از نتایج بدست آمده می­ توان در ایجاد جمعیت­ های پایه اصلاحی برای ارقام فلفل دلمه­ ای بهره برداری نمود.

تجزیه به مولفه های اصلی, تجزیه خوشه ای, صفات کمی و کیفی, عملکرد میوه در بوته