محمدحسین احمدی - استادیار گروه عمران، واحد بیضا، دانشگاه آزاد اسلامی، بیضا، ایران.
روزبه آقامجیدی - استادیار گروه عمران، واحد سپیدان، دانشگاه آزاد اسلامی، سپیدان، ایران.
غلامرضا سعیدی فر - استادیار گروه عمران، واحد بیضا، دانشگاه آزاد اسلامی، بیضا، ایران

جریان بر روی سرریزهای جانبی از نوع متغیر مکانی با دبی کاهنده است. سرریزهای جانبی به شکل های مختلفی ساخته می شود. سرریزهای جانبی مستطیلی عرض تاج ثابتی دارند، در حالی که در سرریز جانبی دایره ای عرض سطح آب عبوری از سرریز تابعی از عمق آب است. هدف از این تحقیق ارزیابی نتایج عددی هیدرولیک جریان از روی سرریز جانبی لبه تیز در کانال های ذوزنقه ای با در نظر گرفتن پارامتر ارتفاع تاج سرریز است. در این تحقیق به منظور بررسی عددی هیدرولیک جریان از روی سرریز جانبی لبه تیز از کانال ذوزنقه ای به طول ۱۲متر، عرض ۵/۲ متر و ارتفاع ۲۵/۱متر استفاده و در دیواره کانال از یک سریز جانبی لبه تیز با اشکال مختلف استفاده شده است. همچنین به منظور بررسی تاثیر تراز آب پشت سرریز بر مدلسازی جریان از ترازهای آب ۹/۱ متر و ۲ متر استفاده گردید. بر اساس نتایج با افزایش ارتفاع سرریز لبه تیز در کانال ذوزنقه ای از مقدار ۶۰ سانتیمتر به ۸۰ سانتیمتر با شکل تاج سرریز مستطیلی فشار به اندازه ۳/۵ درصد افزایش، سرعت برشی به اندازه ۷ درصد کاهش و سرعت افقی به اندازه ۵/۱۳ درصد افزایش یافت. همچنین با افزایش ارتفاع سرریز لبه تیز ذوزنقه ای از مقدار ۸۰ سانتیمتر به ۱۰۰ سانتیمتر با شکل تاج سرریز مستطیلی فشار به اندازه ۴/۵ درصد افزایش، سرعت برشی ۵/۲ درصد کاهش و سرعت افقی ۲۴/۱۱ درصد افزایش یافت. همچنین تغییرات عدد فرود برای حالات ذکر شده به ترتیب ۲۳ درصد کاهش و ۸/۸ درصد کاهش را نشان داده است.

سرریز جانبی، مدلسازی جریان، ارتفاع تاج