شیرزاد طایفی - دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.
محمدحسین رمضانی فوکلائی - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

اغلب شاعران و نویسندگان با توجه به ارتباط گسترده با دربار پادشاهان و حکام محلی، در آثار  خود با بسامد بیشتر یا کمتر، به طرق مختلف به مدح و تعریف آنان می ­پرداختند و با توجه به میزان یادکردشان، حقوق و مستمری یا وجه نقد، دارایی و... دریافت می کرده­ اند؛ ازاین رو مسائل مالی به صورت شخصی برای شاعران و نویسندگان مهم بوده است. از سویی دیگر برای اداره هر کشوری، همواره یکی از مهم ترین منابع درآمدی، وضع و جمع آوری مالیات و به کارگیری منابع حاصل­شده در کشورداری بوده است؛ لذا نظام های مالیاتی اهمیت قابل ملاحظه ای یافته و به عنوان یک موضوع اجتماعی نقش اساسی در زندگی مردم داشته است. صرف نظر از این که شاعر یا نویسنده را حکومتی یا مردمی بدانیم، شعر و نوشته شان در بسیاری از موارد متاثر از وضعیت جامعه و اجتماع بوده و می توان استنباط کرد که قاعدتا واژگان و اصطلاحات مالی و مالیاتی در اشعار و نوشته آنان، نمود پررنگی داشته و هر شاعر و نویسنده ای با توجه به دانش و تجربه، به سبک و سیاق خود این واژگان و اصطلاحات را به کار گرفته است. با جست­وجو در بوستان سعدی مشاهده شد که ۸۴  واژه مالی و مالیاتی به صورت مجرد و ۶۱ ترکیب ساخته­ شده از این واژگان، مورد استفاده قرار گرفته که بسامد قابل ملاحظه ای است. همچنین بسیاری از این واژگان و ترکیب­ها، به سهولت و تعداد کمی از آن­ها با مداقه بیشتر، بر اساس معیارهای مالی و مالیاتی در گروه­های جداگانه تخصصی طبقه­ بندی شد.

واژگان مالی, اصطلاحات مالی, واژگان مالیاتی, اصطلاحات مالیاتی, بوستان سعدی