اعظم سادات ترفان - Master's student, Department of Psychology, Ashtian Branch, Islamic Azad University, Ashtian, Iran
داوود معینان - Member of the Faculty of Islamic Azad University, Ashtian Branch, Instructor, Department of Psychology, School of Graduate Studies and Human Sciences, Ashtian Islamic Azad University, Ashtian, Iran.

مقدمه: با توجه به حساسیت سلامت روانشناختی کودکان و اثراتی که اضطراب بر رشد شناختی و هیجانی آنها دارد لزوم توجه بیشتر به این مقوله از ارزشی پژوهشی و درمانی برخوردار است. لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر رابطه ای والد کودک بر اضطراب جدایی و اضطراب اجتماعی کودکان انجام شد. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کودکان زیر ۱۲ سال دارای تشخیص همزمان اضطراب اجتماعی و اضطراب جدایی شهر تهران در سال ۱۴۰۲-۱۴۰۱ بود. حجم نمونه شامل ۳۰ نفر (۱۵ نفر گروه آزمایش و ۱۵ نفر گروه گواه) از جامعه آماری بود که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و در دو گروه شاهد و آزمایش جایدهی شدند. برای گروه آزمایش ۱۰ جلسه ۱۲۰ دقیقه ای جلسات ارتباط همدلانه والد – فرزند انجام شد. برای جمع آوری داده ها از مقیاس اضطراب اجتماعی برای کودکان و نوجوانان، و مقیاس اضطراب جدایی استفاده شد. داده ها جمع آوری شده با استفاده آنالیز کواریانس چند متغیری مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج :  یافته ها نشان داد با کنترل اثر پیش آزمون تفاوت معناداری بین پس آزمون گروه آزمایش و شاهد در اضطراب جدایی (۰/۰۵ >   P، ۸۱/۳۱۹F =) و اضطراب اجتماعی  (۰/۰۵ >   P، ۶۵/۷۹۹F =) وجود داشت. بنابراین می توان گفت درمان مبتنی بر رابطه ی والد کودک بر اضطراب جدایی و اضطراب اجتماعی کودکان موثر بوده است. نتیجه گیری: مداخله مبتنی بر رابطه والد و کودک با فراهم کردن شرایط روانشناختی مناسب برای کودکان می تواند در کاهش علائم روانشناختی و هیجانی مانند کاهش اضطراب موثر واقع شود. لذا پیشنهاد می شود در کار با کودکان دارای مشکلات اضطرابی از این مداخله بهره گرفت.

social anxiety, separation anxiety, parent-child relationship, اضطراب اجتماعی, اضطراب جدایی, رابطه والد و کودک