مروری بر کتاب از وحشت تا امید

مروری بر کتاب مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان دوره ۲۳، خرداد ۱۴۰۳، ۱۷۴-۱۷۳ مروری بر کتاب از وحشت تا امید A Review of the Book from Horror to Hope محسن رضائیان[۱] Mohsen Rezaeian   کتاب از  وحشت تا امید (From Horror to Hope) با زیر عنوان شناخت و پیشگیری از اثرات جنگ بر سلامت (Recognizing and Preventing the Health Impacts of War)، توسط دکتر لوی (Levy) به رشته تحریر در آمده است. این کتاب، توسط انتشارات دانشگاه آکسفورد (Oxford University Press) در سال ۲۰۲۲ میلادی و در ۳۰۴ صحفه همراه با ۴۶ تصویر، به زیور طبع آراسته شده است. دکتر لوی، اپیدمیولوژیست و پزشک شناخته شده آمریکایی است که به طور گسترده درباره اثرات جنگ، تروریسم، بی عدالتی های اجتماعی و تغییرات اقلیمی، به انتشار کتب و مقالات گوناگون، همت گماشته است. تعداد کتاب هایی که وی تاکنون در این زمینه ها منتشر کرده است، ۲۰ مورد و تعداد مقالات و فصول کتابی که نوشته است از ۲۵۰ مورد، گذر کرده است. با این وجود، همان طور که از اسم این کتاب بر می آید، رویکرد لوی در این کتاب، عبور از وحشت جنگ و رسیدن به امید صلح است. وی در مقدمه کتاب می نویسد: "من این کتاب را به سه دلیل نوشته ام: برای گسترش درک شما از اثرات جنگ بر سلامت، برای این که شما را قادر به تشخیص جلوگیری از این اثرات بکنم، و به خاطر این که بتوانم شما را درگیر پیشگیری از جنگ و ترویج صلح نمایم." برای جامه عمل پوشاندن به این سه هدف متعالی، لوی کتاب خود را در پانزده فصل به رشته تحریر در آورده است که این فصول را در پنج بخش و به شرح زیر ارائه می نماید: بخش اول به عنوان مقدمه، دارای سه فصل با عناوین مختلف شامل دیدگاه بهداشت عمومی درباره جنگ، ماهیت جنگ، و هم چنین حقوق بشر، اخلاق و حقوق بشردوستانه بین المللی است. بخش دوم، با عنوان انواع سلاح ها دارای دو فصل با عناوین سلاح های متعارف و سلاح های شیمیایی، بیولوژیکی و هسته ای است. بخش سوم، با عنوان اثرات سلامت بر غیرنظامیان دارای شش فصل با عناوین ضرب و جرح، سوء تغذیه و بیماری های واگیر، اختلالات روانی، اثرات نامطلوب بر سلامت باروری، بیماری های غیرواگیر، و جمعیت های آسیب پذیر می باشد. عنوان بخش چهارم نیز، سایر اثرات و مستندات آن ها بوده و مشتمل بر سه فصل با عناوین اثرات بهداشتی بر پرسنل نظامی و جانبازان، اثرات بر محیط زیست، و تعیین اثرات سلامت جنگ می باشد. بالاخره، بخش پنجم با عنوان آینده، دارای یک فصل با عنوان جلوگیری از جنگ و ترویج صلح است. این کتاب هم چنین مستقل از فصل های خاص، در برگیرنده ۱۶ نمایه از افرادی است که در پرداختن به اثرات جنگ بر سلامت، نقش حیاتی ایفاء کرده اند. با این بخش بندی کتاب، لوی نهایت تلاش خود را نموده تا در چهار بخش اول کتاب، همه اثرات مخرب جنگ بر سلامت را به تصویر بکشد. او در این زمینه می نویسد که این کتاب بسیاری از وحشت های جنگ را توصیف می کند: مردان جوان کشته می شوند؛ زنان مورد تعرض قرار می گیرند؛ کودکان از والدین خود جدا می شوند؛ بیمارستان ها بمباران می شوند؛ به کارکنان بهداشتی حمله می شود؛ سوءتغذیه و بیماری ها شایع می گردند؛ آسیب های روانی متعدد پدید می آیند؛ و جوامع، فرهنگ ها و محیط زیست تخریب می گردند. با این وجود، در بخش آخر کتاب و به شکلی هنرمندانه، لوی روزنه های امید را دل خوانندگان خود ایجاد می کند. به باور وی، این کتاب دلایل بسیاری برای امیدواری را نیز شرح می دهد: حل و فصل بسیاری از اختلافات بدون خشونت؛ افزایش اسنادی که اثرات وحشتناک جنگ را نشان می دهند؛ افزایش آگاهی عمومی از اثرات مخرب جنگ بر سلامت، افزایش گسترده حمایت های بین المللی برای محافظت از غیرنظامیان در طول جنگ؛ محاکمه افرادی که قوانین بین المللی بشردوستانه را به هنگام جنگ نقض می کنند؛ بهبود ارائه کمک های بشردوستانه به قربانیان جنگ؛ موفقیت معاهدات قدیمی در ممنوعیت مین های زمینی ضد نفر و سلاح های شیمیایی؛ و رشد فزآینده افراد و سازمان هایی که به بررسی اثرات جنگ بر سلامت پرداخته و یا برای جلوگیری از جنگ و ترویج صلح، تلاش می نمایند. برای راقم این سطور، باعث خرسندی است که لوی در صفحه ۲۵۰ کتاب خود به موضوع بسیار مهم اپیدمیولوژی صلح پرداخته است. او می نویسد که "دانش اپیدمیولوژی را می توان نه تنها در مورد بررسی جنگ و اثرات آن بر روی سلامت، بلکه برای اثرات صلح بر سلامت نیز به کار برد. محسن رضائیان، اپیدمیولوژیست ایرانی، در مقاله اخیر خود مفهوم اپیدمیولوژی صلح را مطرح کرده است که هدف آن تقویت صلح، با فعالیت های پیشگیرانه ابتدایی و یا اولیه است (۱). اپیدمیولوژی صلح، برای تمرکز بر اثرات مثبت صلح بر سلامت عمومی، مانند افزایش امید به زندگی طراحی شده است. مطالعات اپیدمیولوژی صلح را می توان قبل از آنکه جنگی رخ دهد، برای کمک به جلوگیری از جنگ و ترویج صلح استفاده نمود". با توجه به جامعیت و اهمیت مطالب مندرج در این کتاب، مطالعه آن برای تمام متخصصین علوم سلامت، هم چنین متخصصین سایر علوم که به پیشگیری از جنگ و ترویج صلح علاقمند می باشند، توصیه می گردد. References ۱. Rezaeian M. “War epidemiology” versus “peace epidemiology”: A personal view. Archives of Iranian Medicine ۲۰۲۰; ۲۳: S۳۸-S۴۲. ارجاع: رضائیان م. مروری بر کتاب از وحشت تا امید. مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، سال ۱۴۰۳، دوره ۲۳ شماره ۳، صفحات: ۱۷۴-۱۷۳. Citation: Rezaeian M. A Review of the Book from Horror to Hope. J Rafsanjan Univ Med Sci ۲۰۲۴; ۲۳ (۳): ۱۷۳-۴. [Farsi]   [۱]- استاد گروه آموزشی اپیدمیولوژی و آمار زیستی، دانشکده بهداشت، مرکز تحقیقات محیط کار، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ایران     کد پستی: ۷۷۱۸۱۷۵۹۱۱، تلفن: [phone]، پست الکترونیکی: moeygmr۲@yahoo.co.uk، ارکید:  ۰۰۰۰-۰۰۰۳-۳۰۷۰-۰۱۶۶