امین عالیوند - Department of Environmental Health Engineering, Faculty of Health and Nutrition, Bushehr University of Medical Sciences, Bushehr, Iran
سید عنایت هاشمی - Department of Environmental Health Engineering, Faculty of Health and Nutrition, Bushehr University of Medical Sciences, Bushehr, Iran
غلامرضا عبدی - Department of Biotechnology, Persian Gulf Research Institute, Persian Gulf University, Bushehr, Iran
فرزانه نصر زاده - Faculty of Health and Nutrition, Bushehr University of Medical Sciences, Bushehr, Iran
محمد حیدری - EB/SM Laboratory, Pars Petrochemical, Asalouyeh, Iran
مجتبی بهروزی - Vice President of Health, Bushehr University of Medical Sciences, Bushehr, Iran

زمینه و هدف: گیاه پالایی با گیاهان بومی به دلیل مزیت­های زیاد و مقرون به صرفه بودن، یک فناوری نوظهور برای اصلاح خاک­های آلوده به مواد آلی و فلزات سنگین محسوب می­شود. مطالعه حاضر با هدف تعیین کارآیی فرآیند گیاه پالایی در حذف پایرن و کادمیوم از خاک آلوده با استفاده از درخت کهور از مهر ماه ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۱ در دانشگاه علوم پزشکی بوشهر انجام شد. مواد و روش­ها: در این مطالعه آزمایشگاهی نقش هر کدام از ماتریکس­های خاک رس، کود حیوانی و سورفکتانت آنیونی سدیم دودسیل سولفات و غیریونی توئین ۸۰ با کشت درخت کهور به طور مجزا و تلفیقی در حذف پایرن و کادمیوم در غلظت­های ۵۰ تا ۲۰۰ میلی­گرم/کیلوگرم در بازه یک تا سه ماهه مورد بررسی و آنالیز قرار گرفتند. آنالیز نمونه­ها با دستگاه کروماتوگرافی گازی و جذب اتمی انجام شد. داده­های نهایی با استفاده از نرم افزار اکسل مورد بررسی قرار گرفت. یافته­ها: در مطالعه اخیر با گذشت زمان غلظت پایرن و کادمیوم در خاک رس واجد سورفکتانت و کود حیوانی در فرآیند گیاه پالایی به کمک درخت کهور کاهش یافت. با افزایش غلظت پایرن به ­ترتیب از ۵۰ به ۲۰۰ میلی­گرم/کیلوگرم، حداکثر راندمان حذف پایرن بین ۴۳/۸۵ و ۵۵/۵۷ درصد و با افزایش غلظت کادمیوم از ۵۰ به ۱۰۰ میلی­گرم/کیلوگرم، حداکثر راندمان حذف کادمیوم بین ۶۸/۸۳ و ۸۰/۶۷ درصد، در پایان ماه سوم حاصل شد. نتیجه­گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که از بین تقویت کننده­های مختلف، خاک های رسی حاوی کود حیوانی و سورفکتانت ها به­طور قابل توجهی باعث افزایش در اصلاح خاک های آلوده به کادمیوم و پایرن توسط گیاه پالایی می شود. واژه­های کلیدی: گیاه پالایی، پایرن، کادمیوم، سورفکتانت، خاک آلوده، درخت کهور

Phytoremediation, Pyrene, Cadmium, Surfactant, Contaminated soil, Prosopis Cineraria, گیاه پالایی, پایرن, کادمیوم, سورفکتانت, خاک آلوده, درخت کهور