لیلی صنوبر - -
اکبر عطادخت - -
محمد نریمانی - -
نادر حاجلو - -

زمینه و هدف: شایع ترین مشکلات ضربه های مغزی، اختلال در مهارت های عصب روان شناختی می باشد. لذا از هدف این مطالعه مقایسه اثربخشی تحریک الکتریکی مستقیم مغز از روی جمجمه و روان نمایشگری بر مهارت های عصب-روان­شناختی نوجوانان دارای ضربه های مغزی خفیف بود. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع نیمه تجربی است. جامعه آماری کلیه نوجوانان آسیب مغزی استان اردبیل بودند که در سال ۱۴۰۱-۱۴۰۰ به بیمارستان فاطمی شهر اردبیل مراجعه کردند و در مقیاس کمای گلاسکو نمره ۱۵-۱۳ را دریافت نمودند. از جامعه آماری ۴۵ نفر به شیوه نمونه­گیری در دسترس انتخاب شدند و به­صورت تصادفی به ۳ گروه ۱۵ نفره (گروه آزمایش ۱ و ۲ و گروه کنترل) تقسیم شدند. گروه آزمایش ۱، تحت مداخله تحریک الکتریکی (۱۰ جلسه ۱۵ دقیقه­ای)، گروه آزمایش ۲، تحت مداخله روان نمایشگری (۱۳ جلسه ۹۰ دقیقه ای) قرار گرفتند و گروه کنترل، آموزشی دریافت نکردند. برای جمع­آوری داده­ها از آزمون­های عملکرد پیوسته، برج لندن و پرسش­نامه حافظه گذشته نگر و آینده نگر Crawford و همکاران استفاده شد. داده­ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیره تجزیه­وتحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین شیوه های درمانی تفاوت آماری معنادار وجود دارد. جلسات تحریک الکتریکی توانست بر مولفه های توجه پایدار (پاسخ صحیح ۹۶۱/۴F=، ۰۱۲/۰=P و زمان پاسخ ۳۹۸/۲F=، ۰۰۱/۰=P)، آزمون برج لندن (خطا ۵۱۸/۶F=، ۰۰۴/۰=P) و ابعاد کارکرد حافظه (حافظه آینده­نگر ۹۴۳/۱۲F=، ۰۰۱/۰>P و حافظه گذشته­نگر ۹۸۴/۵=F، ۰۰۵/۰=P)، تاثیر مثبت داشته و باعث بهبود بدکارکردی شناختی شود. نتیجه­گیری: بر اساس یافته های پژوهش حاضر، استفاده از تحریک الکتریکی مغز به عنوان یک مداخله توان­بخشی عصبی، جهت بهبود مهارت های عصب روان­شناختی نوجوانان دارای ضربه های مغزی خفیف پیشنهاد می شود. واژه­های کلیدی: تحریک مغز، روان نمایشگری، عصب روان­شناختی، ضربه­ مغزی خفیف

Brain stimulation, Psychodrama, Neuropsychological, Mild traumatic brain injury, تحریک مغز, روان نمایشگری, عصب روان شناختی, ضربه مغزی خفیف