علیرضا شیخی - دانشگاه هنر تهران
احمد تندی - دانشگاه هنر تهران

در میان آثار تاریخی چوبی مجموعه حرم رضوی، در دو لنگه­ای در اداره حفاظت و مرمت آستان قدس نگهداری می­شود که سابقا متعلق به مسجد بالاسر بوده و به لحاظ زیبایی و فنی دارای ارزش فراوانی است. هرچند این در، دارای کتیبه تاریخی نیست، اما کتیبه روی چهارچوب آن حاوی نام حامی ساخت آن است که به تعمیر مسجد دستور داده است. مقاله حاضر می­کوشد با تکیه بر اطلاعات کتیبه­ای، فنی و هنری، تاریخ این اثر را مشخص کند. با مطالعات تطبیقی در اسناد و مدارک تاریخی درباره هویت و نام حامی تعمیر مسجد بالاسر، فرضیه این پژوهش بر این امر بنیان گرفته است که ساخت اثر مذکور به دوران شاهرخ تیموری برمی­گردد. بررسی­ تطبیقی عناصر تزیینی و کتیبه­های روی در مذکور با آثار شاخص کاشیکاری و چوب دوره تیموری در خراسان، شباهت­هایی را بین این آثار نمایان ساخت که از جمله این آثار عبارتند از: کاشیکاری مسجد گوهرشاد، مسجد شاه، مدرسه غیاثیه خرگرد و آرامگاه شیخ ابوبکر تایبادی و منبت کاری در مسجد جامع ازقد در طرقبه، صندوق موزه ویرانی مشهد، در مدرسه بالاسر و ضریح امامزاده محروق نیشابور.مقاله به روش توصیفی، تطبیقی و تحلیلی در دو بخش تدوین یافته است: ابتدا بررسی اثر و تطبیق اطلاعات حاصل از آن با اسناد و مکتوبات تاریخی و دوم بررسی تطبیقی عناصر تزیینی وابسته به معماری در حوزه چوب و کاشی در آثار شاخص دوره شاهرخ تیموری.گردآوری اطلاعات عمدتا بر شیوه میدانی استوار بوده است.