غلامرضا خوش فر - دانشیار، گروه جامعه شناسی و ارتباطات، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران
ابراهیم معمری - دانشجوی دکتری، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران ، ایران
یاسین صیاد سالار - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران
مجتبی حسین نژاد - دانشجوی دکتری، گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

افزایش شتابان جمعیت شهری، یکی از مشخصه ­های شهرنشینی در دهه ­های اخیر است، به نحوی که یکی از مهم ترین چالش­های کنونی جامعه، ارزیابی کیفیت زندگی است. کیفیت زندگی یکی از مهم ترین مسائل پیش روی جهان و از مباحث اساسی در تکوین سیاست گذاری اجتماعی محسوب می­ شود. در ایران و نظام برنامه ­ریزی و مدیریت شهری آن به موضوع کیفیت زندگی توجه بسیار اندکی شده است. با توجه به این امر، لزوم سنجش کیفیت زندگی استان خراسان شمالی، جهت هدایت و برنامه­ ریزی دقیق در آینده ضروری است. بدین منظور هدف اصلی از این پژوهش، ارزیابی و شناسایی کیفیت زندگی در استان مرزی خراسان شمالی و تعیین سطوح برخورداری شهرستان­های این استان به لحاظ برخورداری از شاخص های کیفیت زندگی عینی است. روش پژوهش به لحاظ ماهیت موضوع، توصیفی-تحلیلی و ازلحاظ هدف، کاربردی است. تکنیک­ های مورد استفاده در این مقاله تکنیک وزن­دهی آنتروپی و مدل تصمیم­ گیری چند معیاره ویکور است. از تکنیک آنتروپی شانون برای تعیین وزن شاخص­ها و از تکنیک ویکور به منظور تعیین سلسله مراتب کیفیت زندگی شهرستان­های هشت گانه استان مرزی خراسان شمالی استفاده گردید. نتایج حاصله بیانگر آن است که سطح کیفیت زندگی در شهرستان­های استان خراسان شمالی طبق ارزیابی شاخص های منتخب بسیار ناعادلانه و نابرابر بوده است. یافته­ های تحقیق نشان می­ دهد که بین شهرستان­های این استان اختلاف فاحشی وجود دارد، به طوری که از مجموع ۸ شهرستان، شهرستان بجنورد با امتیاز (۰) در رتبه اول، شیروان با امتیاز (۰.۶۷۴) در رتبه دوم، اسفراین با امتیاز (۰.۷۳۷) در رتبه سوم، مانه و سملقان با امتیاز (۰.۸۹۲) در رتبه چهارم، جاجرم با امتیاز (۰.۹۳۳) در رتبه پنجم، فاروج با امتیاز (۰.۹۵۱) در رتبه ششم، راز و جرگلان با امتیاز (۰.۹۹۴) در مرتبه هفتم و شهرستان گرمه با امتیاز (۱) در مرتبه هشتم قرار دارد.

کیفیت زندگی, آنتروپی شانون, تکنیک ویکور, خراسان شمالی