سید امیرسعید محمودی - دانشیار، گروه معماری، دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران،تهران، ایران
آزاده آقالطیفی - استادیار، گروه معماری، دانشکده معماری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
ربابه علی پور - استادیار، گروه معماری، موسسه آموزش عالی اشراق، بجنورد، ایران

این پژوهش،­­ به شناخت عوامل موثر بر سبک زندگی و ارتباط آن با خانه­ های معاصر شهر مشهد می پردازد که با شناسایی این عوامل و بررسی تحولات سبک زندگی سعی دارد جایگاه ابعاد ارزشی و آیینی و ارتباط آن بر انتخاب­های ساکنین مشهد در حوزه خانه و مسکن را تبیین کند. برای فهم مولفه­ های شاخص سبک زندگی افراد هر جامعه ­ای، خانه از کلیدی ترین عوامل است، چراکه رابطه متقابل و دوسویه خانه و جریان زندگی، بسیار پویا و به واسطه جریانات کالبدی و دکوراسیون داخلی خانه، قابل پیگیری است. از مهم­ترین نتایج حاصل از مطالعه و تحلیل ادبیات این پژوهش، تعریف وجوه عینی و ترجیحی برای کلیت سبک زندگی­ با طراحی زیرشاخه ­های اجتماعی، ارزشی، آیینی و مصرفی، به طور همسان برای هر دو وجه بوده است. روش تحقیق کمی و پیمایش مطالعات در بستر پژوهش با استفاده از پرسشنامه بسته و انتخاب حجم نمونه­ ها تصادفی ساده است که از نرم افزار Smart PLS برای تحلیل داده­ ها استفاده شد. نتایج حاصل از برداشت میدانی ۲۳۷ پرسشنامه مقبول از ۲۵۰ پرسشنامه توزیعی میان ساکنین محلات مختلف شهر مشهد است. در گام تحلیل داده ­ها، ابعاد ارزشی و آیینی به علت اشتراکات فراوان ذهنی و معنایی با یکدیگر ادغام شدند، همچنین تعریف وجوه ترجیحی و عینی برای شناسایی سبک زندگی قابل پذیرش شناسایی گردید. وجود دنیای رسانه به ویژه فضای مجازی و الگو­برداری از تلویزیون و رسانه ­های مجازی مانند اینستاگرام و تلگرام با بیشترین درصد در بعد مصرف، خود گواه کم­رنگ شدن سنت­ها و ارزش­های مذهبی در زندگی جامعه معاصر مشهد و جایگزینی آن با ارزش­های جدید است. درنهایت می توان اذعان داشت، بعد ارزشی-آیینی در قیاس با دو بعد دیگر اجتماعی و مصرف، در وجه عینی سبک زندگی ساکنین شهر مشهد از تاثیر و ارزش کمتری برخوردار است.

سبک زندگی, عوامل موثر بر سبک زندگی, ارزش ها و باورها, تحولات خانه, دوران معاصر, مشهد