زهره امیری فروتقه - دانشجوی دکتری تاریخ و تمدن ملل اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد، ایران
طاهره عظیم زاده طهرانی - دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، ایران
شهربانو دلبری - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، ایران

یکی از نمادهای فرهنگی هر قومی، تن پوش آنان است که از این میان، سرپوش مشخص ترین آنهاست. منطقه شمال خراسان به علت سکونت اقوام گوناگون کرد، ترک و ترکمن از تنوع فرهنگی خاصی برخوردار است. این تنوع در پوشش مردان و زنان منطقه اثر گذاشته و نمود یافته است. مقاله حاضر با توجه به گوناگونی اقوام منطقه و اهمیت آن ، درصدد مطالعه، مقایسه و بررسی وجوه اشتراک و افتراق سرپوش زنان کرد، ترک و ترکمن است. روش پژوهش، توصیفی تحلیلی با استفاده از شیوه گردآوری کتابخانه ای است. در صورت لزوم به مشاهده پرداخته و با افراد آگاه در زمینه پوشاک، مصاحبه انجام شده است. نتیجه بررسی کتابها، پژوهشها و مصاحبه های شفاهی، نشانگر تنوع سرپوش زنان اقوام گوناگون در شمال خراسان با نام های خاص محلی است. هر سه قوم معمولا از شال و عرقچین با طرح های منقش و رنگ های شاد، به ویژه رنگ قرمز استفاده می کنند. برخی از سرپوش ها همچون دیکلیجک (تبرلیک) بیشتر توسط ترکمن ها به کار می رود و یا لیچک را یک طایفه از کردها می پوشند. پژوهش همچنین مشخص کرد در سالهای اخیر با توجه به ارتباط بیشتر میان اقوام و تبادل فرهنگ ها شباهت بیشتری در سرپوش اقوام دیده می شود و تفاوت بین سرپوشها بیشتر از نظر نوع تزئین و نام آنهاست.

سرپوش زنان, شمال خراسان, کردها, ترک ها, ترکمن ها