سهیل رودری - دکتری اقتصاد، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران
علی محمد احمدی - استادیار پژوهشکده اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
وحید امیدی - استادیار گروه اقتصاد، دانشگاه قم، قم، ایران

یکی از مهم ترین دغدغه ­های صندوق بازنشستگی کشوری مدیریت سبد سرمایه­ گذاری است. بر این اساس، در پژوهش حاضر سبد سرمایه­ گذاری بلندمدت، بزرگترین زیرمجموعه آن (وصندوق) در قالب رویکرد R۲ Connectedness که توسط نعیم و همکاران (۲۰۲۳) مطرح شده است در دوره زمانی ۳۱/۰۶/۱۴۰۲-۲۶/۰۶/۱۳۹۲ (۱۷/۰۹/۲۰۱۳-۲۲/۰۹/۲۰۲۳) بررسی شده است. با توجه به اینکه وقایع سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در لحظه، آثار و تبعاتی بر بازده سهم ­ها دارند، در این مطالعه به اثرگذاری/ اثرپذیری آنی سهم­ های موجود در صندوق بازنشستگی کشور پرداخته شده است. نتایج نشان داد در حوزه اثرگذاری و اثرپذیری خالص، کچاد، فولاد، کگل و شرانول (گروه اول) در عمده مواقع اثرگذار بوده و ریسک را به شبکه منتقل کرده­اند. در مقابل شپاس، پاسا، شکبیر و وبشهر (گروه دوم) بیشترین اثرپذیری از شبکه را داشته ­اند. در این صورت با بروز شوک خارجی، ریسک از سهم­ های گروه اول به شبکه منتقل شده و بیشترین اثر را بر سهم­ های گروه دوم می­ گذارد. در حوزه تحلیل شبکه و در بازار خرسی، آستانه %۴-، ارتباط بالایی بین سهم­ های موجود در پرتفو دیده می­شود. ازاین رو، در شرایط بازار خرسی، تعدیل پرتفوی مورد بررسی ضروری است. همچنین ارتباط سهم­ ها در بازار گاوی، آستانه %۴+ هیچ­گونه ارتباطی بین سهم ­ها وجود ندارد. این نکته بیانگر آن است که در این شرایط پرتفوی موجود نیازمند تعدیل نیست. همچنین چنانچه قصد فروش سهام وجود دارد بهتر است بر گروه پذیرنده ریسک یعنی شرکت­های نفت پاسارگاد، پتروشیمی امیرکبیر، لاستیک ایران یاسا و گروه صنعتی بهشهر متمرکز شوند زیرا ریسک شرکت­ های گل گهر، چادرملو، فولاد مبارکه و نفت ایرانول توسط این شرکت­ ها جذب می­ شود.

مدیریت پرتفو, الگوی R۲ Connectedness, سرمایه گذاری صندوق بازنشستگی کشور, تحلیل شبکه