مژده عباسی بیدلی - دبیر

بسیاری از مطالعات به نقش اختلال های روانی و ژنتیکی بر رفتار مجرمانه اشاره کرده اند که موضوع بزهکاری زنان و بررسی عوامل روانی و شخصیتی آنها از مهمترین موضوعات حقوق جزای عمومی و جرم شناسی می باشد که در این زمینه مشکلاتی از قبیل عدم تفکیک بین علل بزهکاری زنان و مردان و همچنین بررسی عوامل بزهکاری بصورت کلی می باشد نه صرفا از لحاظ روانی ؛ لذا در این تحقیق سعی بر آن شده به روش توصیفی تحلیلی به بررسی این عوامل پرداخته تا با ارزیابی ابعاد سرشت و منش در مبتلایان به اختلالات منش و مقایسه آن با نمونه بهنجار, تصویر روشن تری از این اختلال روشن شود و راه های مقابله و پیشگیری از بزه کاری زنان و بازپروری آنان را مد نظر قرار داده است.بعضی از عوامل روانی که درون زنان باعث ارتکاب جرم می شود ، عبارتند از اختلالات شخصیت از قبیل: اختلال شخصیت ضد اجتماعی ، اختلال شخصیتی مرزی ، اختلال شخصیت خود شیفته اختلال شخصیت نمایشی که با شناسایی صحیح و دقیق آنها می توان ابزارهای مقابله و پیشگیری از بروز و ارتکاب جرم توسط زنان را تشخیص داده و جهت پرورش نسلی سالم از آنها استفاده نمود، زیرا ازآنجاکه در هیچ جامعه ای نمی توان به طور مطلق جرم را از میان برد، پژوهش درزمیه ی علل ارتکاب جرم چه بسا راهگشایی برای جلوگیری از ازدیاد جرم برای جوامع باشد. اقدامات پیشگیرانه به منزله ی واکسیناسیون جامعه در مقابل جرم است و چه بسا به دو صورت پیشگیری قبل از تحقق جرم و پیشگیری از افزایش آثار مخرب جرم و پس از وقوع جرم، درباره ی مجرم و جامعه صورت پذیرد. لازمه به کاربست این راهبردها این است که در گام نخست بررسی بزهکاری زنان از جنبه اختلالات منش در ایران را موردبررسی قرار داده و سپس به راهکارهای جرم شناختی پیشگیرانه این پدیده بپردازیم. زیرا بررسی سیاست جنایی تقنینی نسبت به مجرمین بیمار تاثیر مستقیم بر قضاوت عادلانه نسبت به این دسته مجرمین دارد پس با بررسی مواد قانونی در این باب به احراز نظر مقنن که از مستحیل شدن قضات در منطوق ماده جلوگیری می کند و در نهایت با ورود به مباحث روانپزشکی برای روشن شدن ماهیت مجرمانه ی عمل مرتکبین مبتلا به اختلالات منش، با ارائه پیشنهادات موثر قضات را به سمت یک سیاست قضایی عادلانه نسبت به بانوان سوق خواهیم داد و راههای پیشگیری از این پدیده، به روش های مناسب کیفری و غیرکیفری(اجتماعی و وضعی) را ارائه می دهیم.بنابراین در این مقاله آنچه مد نظر و هدف است پرداختن به ارتباط بین اختلال های منش با درجات مختلف مسئولیت جنایی زنان، نقش این اختلالات و مسئولیت جنایی نقصان یافته در نظام حقوقی ایران مورد بررسی قرار میگیرد. یافته ها نشان می دهد به طورکلی عوامل مختلفی باعث ایجاد اختلالات منش در زنان می شود که یکی از مهم ترین آنها تجاوز و جرایم جنسی است زیرا حتمال بزه دیدگیشان در مقابل جرایم جنسی بیش از سایر جرایم است. از این روی عده ای بر این عقیده اند که ویژگیهای فیزیولوژیکی و زیستی زنان و عدم توانایی مقابله در برابر مردان بزه کار، شرایطی را برای آنان فراهم میسازد که احتمال بزهکاری آنان را افزایش میدهد.

زنان، بزهکاری، اختلالات منش، مسئولیت جنایی