الهام ملکی - استادیار، گروه کودکان، دانشکده پزشکی افضلی پور و مرکز تحقیقات غدد و متابولیسم، پژوهشکده علوم فیزیولوژی پایه و بالینی، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران
محمد حسین داعی پاریزی - استاد، گروه کودکان، دانشکده پزشکی افضلی پور، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران
زهرا فرهمندی نیا - استادیار، گروه کودکان، دانشکده پزشکی افضلی پور، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران
پریسا ابراهیمی - دستیار تخصصی بیماری های کودکان، دانشکده پزشکی افضلی پور، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران

مقدمه:بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور با مکانیسم های متعددی مستعد کاهش تراکم استخوان هستند، با توجه به نقش مهم ویتامین D در مینرالیزاسیون استخوان ها به بررسی کفایت این ویتامین و ارتباط آن با سطح فریتین پلاسما در کودکان مبتلا به تالاسمی ماژور پرداخته شده است. شیوه مطالعه: این مطالعه مقطعی از نوع مطالعه توصیفی- تحلیلی می باشد که بر روی ۱۰۰ بیمار ۸ تا ۱۸ ساله مبتلا به تالاسمی ماژور انجام گرفت. در افراد مورد مطالعه سطح سرمی ۲۵-OH Vit D  و فریتین با استفاده از آزمون الایزا اندازه گیری شد. یافته ها: در این مطالعه ۸۶% از کودکان و نوجوانان مبتلا به تالاسمی ماژور مقادیر پایینی از ویتامین ۳۰ng/dl>) D) داشتند. میانگین سطح سرمی ویتامین D و فریتین پلاسما در جمعیت مورد مطالعه به ترتیب،  ۱۶±۱۱.۹ ng/dlو (۳۶۱۷.۵±۱۳۱۹.۸ mg/dl) بود که بین این دو متغیر، رابطه معنی دار به صورت معکوس وجود داشت. (۰.۰۵=P) میانگین سطح سرمی فریتین در گروه با ویتامین D، پایین)  ۰ng/dl>۳) ۳۷۴۷.۳±۱۳۰۴.۴ و در گروه با ویتامین D کافی،(۳۰ng/dl<) ۱۱۵۹.۵±۲۸۲۰.۲ بود. نتیجه گیری: کمبود ویتامین  D در کودکان مبتلا به تالاسمی ماژور شایع می باشد. جهت پیشگیری از عوارض اسکلتی ناشی از کمبود این ویتامین لازم است پروتکل های جامعی جهت پایش کفایت این ویتامین و پیشگیری و درمان کمبود ویتامین  D در کودکان مبتلا به تالاسمی ماژور تدوین شود و با استفاده منظم شلاتورهای آهن از عوارض ناشی از افزایش بار آهن از جمله عوارض استخوانی پیشگیری شود.

ویتامین D, فریتین, بتا تالاسمی ماژور