سیاوش غلامی - دانشجوی کارشناسی ارشد مواد گرایش شکل دهی فلزات گروه مهندسی مواد دانشگ
اسماعیل عمادالدین - استادیار گروه مهندسی مواد دانشگاه سمنان
محسن کاظمی نژاد - استادیار دانشکده مهندسی و علم مواد، دانشگاه صنعتی شریف
محمد تجلی - استادیار گروه مهندسی مواد دانشگاه سمنان

در سالهای اخیر فرایند اصطکاکی اغتشاشی که بر پایه جوشکاری اصطکاکی اغتشاشی توسعه یافته است، به عنوان روشی نو و موثر جهت ایجاد تغییر شکل پلاستیک شدید در فلزات بکار گرفته شده است. در طی این فرایند، ماده متحمل تغییر شکل پلاستیک شدیدی در دماهای بالا می شود که منجر به ایجاد دانه های تبلور مجدد یافته ی ریز و هم محور و به تبع آن خواص مکانیکی مطلوب می گردد. در پژوهش حاضر، آلیاژ آلومینیوم 7075 با استفاده از ابزاری از جنس فولاد گرمکار H-13 با هندسه پین مخروطی تحت فرآیند اصطکاکی اغتشاشی قرار گرفته و سپس تعدادی از نمونه ها نیز در دمای 80 درجه سانتیگراد به مدت 48 ساعت تحت پیر سازی مصنوعی قرار گرفتند. ریزساختار و خواص مکانیکی حاصل به ترتیب میکروسکوپ نوری، میکروسکوپ الکترونی روبشی و ریزسختی ویکرز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان میدهد که فرآیند اصطکاکی اغتشاشی منجر به ریزساختاری همگن شامل دانه های تبلور مجدد یافته ی هم محور و ریز می گردد. علاوه بر آن مشاهده شد که در اثر پیرسازی، سختی ناحیه اغتشاشی پیرسازی شده نسبت به ناحیه اغتشاشی FSP شده حدودا 30% و نسبت به ماده پایه حدودا 80% افزایش می یابد که به توزیع بسیار ریز رسوبات با فواصل کم در اثر پیرسازی نسبت داده می شود.

آلومینیوم 7075، فرایند اصطکاکی اغتشاشی، ریزساختار و خواص مکانیکی، پیرسختی