کمال محمدی یگانه - دانش پژوه سطح سه موسسه امام صادق (علیه السلام)

برخی آیات قرآن بر جامعیت معارف قرآن دلالت دارند. اما برخی این آیات را بدین معنا می دانند که همه چیز در قرآن وجود دارد. اطلاقظاهری این آیات از سویی، و درک نکردن این حقیقت برای عموم مردم از سویی دیگر سبب شده است تا برخی به توجیه منظور الهی در این آیات بپردازند. همین امر سبب شده است تا در نحوه ی اظهار نظر دانشمندان اسلامی درباره قلمروی موضوعات قرآنی تعارضات مختلفی ایجاد شود. بعضی از این متفکران اطلاق آیات جامعیت را به تمام علوم گسترش داده اند و برخی نیز این اطلاق را به جنبه شرعی و امور دینیمحدود نموده اند.ظاهرا این آیات، نه تنها همه علوم را بیان نکرده است. بلکه، بسیاری از مطالب مورد نیاز مردم در امور شرعی مثل جزئیات احکام و غیره را نیز بیان ننموده است. اصطلاح جامعیت قرآن در آثار متقدمان مسلمان موجود نیست. ولی موضوع «قلمروی موضوعی قرآن» همواره مورد توجه اندیشمندان اسلامی بوده است. آیه ۸۹ سوره نحل، آیه ۱۱۱ سوره یوسف و آیه ۳۸ سوره انعام و آیات مشابه بر جامعیت قرآن در اموریدلالت دارند که به کمال و سعادت آدمی منجر می شوند.

قرآن، آیات، جامعیت قرآن ، سعادت آدمی