صادق ملک حسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ایلام.ایلام.ایران
نادیا رحیمی - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ایلام.ایلام.ایران

از حدود سده نوزدهم میلادی جنبش های بسیاری در مناطق مختلف جهان اسلام در اعتراض به وضعیت اجتماعی و سیاسی بلاد مختلف شکل گرفت و بسیاری از آنها منجر به ایجاد تغییرات اساسی و بزرگ در این کشورها و یا در گستره وسیعی از جهان اسلام شد. در هریک از این جنبش ها برخی از عوامل محرک یا الهام بخش مردم برای ایجاد تغییر بوده و هر یک به نحوی بیداری عظیم اسلامی را به سوی سرنوشت نهایی خود هدایت کرده است. سیدجمال الدین اسدآبادی از جمله کسانی بود که خواستار تحول در چارچوب اسلام بوده است. در این پژوهش به روش تحلیلی، شرح حال و اهداف نهضت بیداری که توسط سید جمال آغاز شد، مورد واکاوی قرار گرفته است و به این نتیجه منجر شد که سید جمال الدین اسدآبادی خواهان عظمت اسلام و گسترش آن در پهنه گیتی بود و آرزوی سربلندی و سروری آنان را در سرداشت از اینکه جلوه های تمدن غرب سبب خودباختگی مسلمانان شود و آنان در دام مفاسد تمدن اروپایی و مقاصد استعمار غربی گرفتار، آیند در بیم و هراس بود. از این رو به مسلمانان هشدار میداد این اسلوب سیاست اروپاییان است که دولتها آن را به خوبی آزموده اند. و ثمره آن را گرفته اند و باز شرقی ها آن را دنبال کردند تا خواسته های سیاست اروپایی در کشورهایشان پیروز گردد.

جنبش بیداری، بیداری مردم،جهان اسلام، سیدجمال الدین اسدآبادی