محمود غلامی - دانشجوی دکتری جامعه شناسی سیاسی دانشگاه تهران
فاطمه معزز آلمان آباد - دانشجوی دکتری روانشناسی

لکان یکی از بزرگترین روانکاوان و اندیشمندان معاصر است که توانست با خارج کردن روان شناسی از حوزه فردی و پیوند آن با حوزه های دیگر تغییر و تحولات عمیقی در روانکاوی، فلسفه، هنر و حتی سیاست به مثابه امر سیاسی ایجاد کند. تاثیر او بر سیاست غیرمستقیم است و نظریه پردازان سیاسی از ایده های او برای تحلیل نقش قدرت، هویت و ناخودآگاه در ساختارهای اجتماعی استفاده کرده اند.لاکان مفهوم سوژه یکپارچه و عقلانی را به چالش کشید و در عوض پیشنهاد کرد که ذهنیت انسانی توسط زبان، میل و ناخودآگاه ساخته می شود. او استدلال کرد که مو ضوع همیشه بین نظم نمادین زبان و قانون، و نظم واقعی تروما و ژوئیسانس تقسیم می شود . لاکان همچنین نظریه ای از چهار گفتمان ارائه کرد که راه های مختلف سازمان دهی روابط اجتماعی و تولید دانش هستند. از نظریه چهار گفتمان لاکان می توان برای تحلیل و نقد اشکال مختلف اقتدار سیاسی، ایدئولوژی و مقاومت استفاده کرد. او همچنین نسبت به خطرات خیال پردازی های آرمان شهری و ایدئولوژی های توتالیتر هشدار داد، که به نظر او تلاش هایی برای پرکردن فقدان نظم نمادین با ابژه های خیالی لذت بود. با این حال، خود لاکان بهطور سیستمات یک به مسائل سیاسی نمی پردازد و این پیروان او هستند که نظریه لاکانی را در حوزه سیاسی به کار برده اند. او با نگاهی متفاوت و تازه به ناخودآگاه، زبان، سوژه، دیگری، امر واقعی و امر نمادین، توانست نگاهی نو به امر سیاسی به وجود آورد. همچنین با جابجایی تقدم دال بر مدلول، مسیر جدید و دریچه تازه ای برای تحلیل و فهم امر سیاسی برای عبور از سنت های نظری که دچار انسداد و فرو بست گی شده اند باز می کند. بی تردید تفکرات او بر پایه شک و بدبینی سیاسی است. او. در این پژوهش تلاش شده است ضمن بررسی دیدگاه های لکان به نقش آن در امر سیاسی اشاره شود.

لکان، ناخودآگاه، زبان، دیگری، امر سیاسی، امر واقعی، امر خیالی