مریم صفائی آتشگاه - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی درسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل، اردبیل، ایران
شهناز کرمی - دکتری برنامه ریزی درسی، گروه آموزش علوم تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل، اردبیل، ایران
احسان صفائی آتشگاه - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی درسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل، اردبیل، ایران

چکیدهخواندن اساسی ترین ابزار یادگیری دانش آموزان است. بدون توانایی خواندن احتمال بالقوه پیشرفت کودک در همه برنامه های درسی کاهش می یابد، فراتر از مدرسه، خواندن برای موفقیت در محیط کاری نیز حیاتی است. هدف از این تحقیق طراحی و اعتبارسنجی الگوی توسعه مهارت خواندن در دانش آموزان ابتدایی بود. روش این تحقیق از منظر هدف کاربردی، از نظر ماهیت کمی و از لحاظ نوع تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی بود. عوامل موثر بر توسعه مهارت خواندن با استفاده از مرور ادبیات و مبانی نظری شناسایی شدند. در مجموع ۱۱ عامل شناسایی شد که برای دسته بندی این عوامل از تحلیل عامل اکتشافی استفاده شد. پرسشنامه ای محقق ساخته براساس این ۱۱ عامل طراحی و تدوین شد و به نمونه آماری تحقیق توزیع شد. نمونه آماری تحقیق ۵۰ نفر از معلمان ابتدایی شهر اردبیل بودند که روش نمونه گیری از نوع تصادفی سیستماتیک بود. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها کمی حاکی از آن بودند که پایایی تحقیق در حدود ۹۳۶/۰ بود و در حد ایده آل و مطلوب خودش قرار داشت. همچنین با توجه به اینکه سطح معنی داری آزمون KMO and Bartlett's (تحلیل عامل اکتشافی) در حدود ۰۰۰/۰ قرار داشت لذا روایی سازه پرسشنامه مورد تایید بود (sig<۰.۰۵). نتایج حاصل از توزیع واریانس داده ها نیز حاکی از آن بودند که ۱۱ عامل در دو مولفه (شاخص) دسته بندی شدند که در مجموع این دو مولفه به صورت تقریبی ۵/۷۰ درصد از ویژگی های عوامل موثر در توسعه مهارت خواندن را همپوشانی می کردند که درصد خوب و قابل توجهی بود. با توجه به ماهیت و جنس سوالات مولفه اول عوامل آموزشی و مولفه دوم عوامل مکمل غیرآموزشی نامگذاری شدند.

توسعه مهارت خواندن، دانش آموزان ابتدایی، تحلیل عامل اکتشافی، تحقیق کاربردی