سیدهاشم سخن سنج - کارشناسی علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان شهید مطهری شیراز، آموزش و پرورش فارس، ایران
فرهاد مقیمی نسب - کارشناسی ارشد تاریخ اسلام، دانشگاه شیراز، آموزش و پرورش فارس، ایران
فاطمه داربام - کارشناسی زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور لامرد، آموزش و پرورش فارس، ایران
زهرا تقوی - کارشناسی ارشد تاریخ اسلام، دانشگاه علوم و تحقیقات تهران، آموزش و پرورش فارس، ایران

این پژوهش باهدف نقش خانواده در هویت یابی و مسئولیت پذیری دو رکن اساسی در پرورش نوجوانان انجام شد. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی-اسنادی است که با روش کتابخانه ای و مروری بر منابع نظری مرتبط صورت گرفت؛ پس از تبیین مفاهیم و پیشینه ی تحقیق، هویت یابی و عوامل موثر برشکل گیری آن، مسئولیت پذیری، ابعاد آن و نقش خانه و مدرسه در ایجاد مسئولیت پذیری پرداخته شد. نتایج این بررسی نشان داد که مرحله ی نوجوانی را باید به عنوان آستانه ی شکل گیری شخصیت فردی از مهم ترین مراحل رشد شخصیت به حساب آورد. دوره نوجوانی و جوانی ازنظر تربیت، دوره ی بسیار حساس و بحرانی برای شکل گیری هویت فردی و جدا شدن از خانواده و ملحق شدن به اجتماع و گروه های اجتماعی و مستقل شدن است. باید گفت هویت نوجوانان موضوع اساسی است که اگر با مشاوره و آگاهی سازی مناسب خانواده ها صورت نگیرد بحران های متعددی را به دنبال خواهد داشت. بنابراین خانواده ها باید با آگاهی بیشتر نسبت به این موضوع وقت گذاشته و در پی آن باشند. یکی از علل شکوفایی هویت، علل خانوادگی و اهمیت دادن به نوجوانان در تصمیم گیری ها و مسئولیت دادن ها است باید در نظر گرفت .بنابراین باید با تشکیل یک گفتمان آگاهی رسان برای خانواده ها ضروریات حل مساله شکوفایی هویت و اهمیت مسئولیت پذیری نوجوانان برای آنها کاملا روشن شده و اهمیت آن برایشان گفته شود. تبعات چنین رفتارهایی در خانواده می تواند شکوفایی هر چه بیشتر نوجوانان و مسئولیت پذیر شدن آنان در جامعه در آینده را تضمین کند.

هویت، مسئولیت پذیری، نوجوان، مدرسه