حسن جوادی نیا - استادیار، گروه معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، بوشهر، ایران
علیرضا آورند - دانشجوی کارشناسی علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، پردیس علامه طباطبایی، بوشهر، ایران
ارمین زاهدی - دانشجوی کارشناسی علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، پردیس علامه طباطبایی، بوشهر، ایران

تربیت و پرورش شهروند مطلوب جامعه، دغدغه و هدف اصلی تمامی کشورهای پیشرو در آموزش است؛ بالطبع سیستم های آموزشی در جهان برای رسیدن به هدف مذکور، می بایست محتوای درسی خود را به نحوی تنظیم کنند که آن هدف اصلی در راس قرار بگیرد. همچنین مهم ترین دوران تحصیلی هر فرد، دوران ابتدایی تحصیل وی در مدرسه است. در کشور ایران، درس «مطالعات اجتماعی» در مقطع ابتدایی برای هدف مذکور تهیه و کتبی برای آن تدوین شده است که از سه بخش دانش جغرافیایی، دانش تاریخی و دانش شهروندی تشکیل شده است. در این پژوهش که به شیوه ی مطالعه ی تطبیقی نگاشته شده است، محتوای تاریخ پایه ی پنجم ابتدایی کتب مطالعات اجتماعی کشورهای ایران و ترکیه مورد بررسی قرار گرفتند و به تشریح، نقاط قوت و ضعف این دو کتاب بیان شدند. معیارهای بررسی کتب «عناوین و تنوع مطالب»، «کیفیت تصاویر و صفحه آرایی»، «استفاده از روش قصه گویی برای آموزش»، «ارزشیابی آغازین، تکوینی و پایانی»، «آموزش تفکر انتقادی»، «بهره گیری از QR Code» و «نتیجه گیری و خلاصه فصول» بوده است که به تشریح نگاشته شده اند. در پایان برای اصلاح کتاب درسی مطالعات ایران، پیشنهاداتی همچون «وجود نداشتن آموزش تفکر انتقادی»، «ارتقای سطح صفحه آرایی کتاب»، «افزودن تصاویر باکیفیت تر»، «افزایش تنوع سوالات بخش ارزشیابی پایان درس» و «افزودن بخش منابع استفاده شده در محتوای کتاب درسی» داده شد. امید است با انجام اصلاحات و تغییراتی در کتاب درسی مطالعات ایران، سبب افزایش سطح یادگیری فراگیران و در نهایت به هدف تربیت شهروند مطلوب جامعه برسیم.

مطالعه ی تطبیقی، آموزش تاریخ، مطالعات اجتماعی، پایه ی پنجم، ایران، ترکیه