جمشید سروری - مربی و عضو هیات علمی گروه آموزش علوم اجتماعی دانشگاه فرهنگیان همدان
هیدا طوافی - دکتری جامعه شناسی، مدرس گروه آموزش علوم اجتماعی دانشگاه فرهنگیان همدان

روش پژوهش تاریخی، از آن دسته از تحقیقاتی است که بر موضوعی معین که درگذشته و در یک مقطع زمانی مشخص اتفاق افتاده است، صورت می گیرد. در این نوع پژوهش محقق به دنبال بررسی رویدادها و وقایع گذشته برای یافتن قوانین و اصول مشترک میان آن قوانین و اصول است. تحقیقات تاریخی را می توان برحسب سه ویژگی واحد مطالعه، بعد زمانی و نوع داده سازمان دهی کرد. پژوهش تاریخی زمانی آغاز می شود که حادثه یا تجربه ای درگذشته مورد سوال باشد و مبتنی بر داده هایی است که مشاهده آن به جای شخص محقق، از سوی دیگران صورت گرفته است. تحقیقات تاریخی باید دقیق، روشمند و جامع باشند. لذا پژوهش حاضر با استفاده از روش اسنادی به بررسی پیشینه، منطق، اصول، ویژگی ها و مراحل یک پروژه تحقیق تاریخی با تاکید بر تاثیر مکتب آنال بر پیدایش و شکل گیری آن پرداخته است. نتایج حاکی از آن است که وظیفه محقق تاریخی – تطبیقی، سازمان دهی شواهد و دادن معنای جدید به آن هاست و باید بحث ها، استدلال ها، تبیین ها و نتیجه گیری را در گزارش تاریخی خود بیاورد. این روش برای پاسخگویی به پرسش های بزرگ در مورد تغییرهای اجتماعی پهن دامنه یا فهم فرایندهای اجتماعی که در طول زمان روی داده یا در میان جامعه عمومیت دارد بسیار مناسب است.

روش شناسی کیفی، روش پژوهش تاریخی، مکتب آنال، فرایندهای اجتماعی