محسن محمدطاهری - کارشناسی ارشد مهندسی نفت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
محمد تقی زاده سروستانی - استادیار دانشکده نفت و مهندسی شیمی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
ابراهیم بی نیازدلیجانی - استادیار دانشکده نفت و مهندسی شیمی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
میلاد امیدوارسرخ آبادی - کارشناسی ارشد مهندسی نفت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

این پژوهش از طریق شبیه سازی مالی دو مدل قراردادی و مقایسه خروجی های آن انجام می شود. در این پژوهش با بررسی مولفه های اقتصادی رژیم مالی قراردادهای نفتی ایران (IPC) به شبیه سازی مالی این قراردادها پرداخته شده است. مهمترین مولفه های مالی قراردادهای جدید عبارتند از: هزینه سرمایه ای و عملیاتی، پروفایل تولید، دستمزد، سقف بازپرداخت، دوره بازپرداخت و عامل R. در تنظیم قراردادهای نفتی، به کارگیری چارچوب قراردادی مناسب که منافع دو طرف را تامین کند و جذب حداکثری سرمایه خارجی و فناوری پیشرفته را در پی داشته باشد، ضروری است. در این پژوهش تاثیر پارامترهای برآوردی بر توزیع درآمد ناخالص و بازدهی طرفین بررسی، به تحلیل حساسیت مولفه های بازدهی داخلی پیمانکار و دریافتی طرفین قرارداد نسبت به تغییرات قیمت و هزینه های سرمایه ای و عملیاتی پرداخته شده است.مهمترین عوامل ریسکی که می تواند منجر به کاهش نرخ بازده پیمانکار در قراردادهای نفتی IPC شود، نظیر قیمت نفت، سطح تولید، هزینه های سرمایه ای، هزینه های عملیاتی و دستمزد (پاداش) مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحلیل حساسیت جریان نقدی قراردادهای IPC نشان داد تاثیر این عوامل بر نرخ بازده پیمانکار در قراردادهای IPC در مقایسه با قراردادهای بیع متقابل چندان قابل توجه نیست. مهمترین عامل ریسکی در قراردادهای بیع متقابل هزینه های سرمایه ای است که به مقدار زیادی نرخ بازده پیمانکار را متاثر می کند، ولی در این قراردادها این ریسک به دلیل جبران هزینه اضافی توسط دولت تا حد قابل توجهی کاهش یافته است. با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت در قراردادهای IPC نسبت به قراردادهای بیع متقابل نرخ بازده پیمانکار چندان تحت تاثیر عوامل ریسکی بررسی شده، نیست و در نتیجه ریسک شرکت بین المللی نفتی در این قراردادها کاهش یافته است.یکی از مهمترین بخش های قراردادهای نفتی، رژیم مالی است. شروط مربوط به رژیم مالی، اختصاصی بوده و بر اساس مذاکرات طرفین تنظیم می شود و نقش به سزایی در موفقیت قراردادها و رضایت طرفین از آن دارد. در پژوهش حاضر، ماهیت و ساختار نظام مالی در قراردادهای بیع متقابل و قرارداد جدید نفتی ایران معرفی گردیده است. با توجه به نتایج، معیارهای تامین و جذب سرمایه گذاری خارجی، برداشت صیانتی از مخزن و هزینه های تکلیفی پیمانکار، از اولویت بالاتری در نظام مالی دو قرارداد برخوردار بوده و در آخر قرارداد IPC به عنوان قرارداد مناسب برای صنعت نفت ایران شناسایی گردید.

قرارداد بیع متقابل، قرارداد جدید نفتی ایران، نظام مالی، شبیه سازی مالی